گزیده احادیث امام هادي سلام‌الله علیه

گزیده احادیث امام هادي سلام‌الله علیه

از كسى كه آزرده اش كرده اى صفا و يكرنگى مجوى و از كسى كه تير بدگمانيت را به او نشانه رفته اى خيرخواهى مجوى ؛ زيرا دل ديگران با تو همچون دل توست با ديگران .

لا تَطلب الصَّفا ممّن كَدّرتَ علَيهِ ، ولا النُّصْحَ ممّن صَرَفْتَ سُوءَ ظنِّكَ إلَيهِ ، فإنّما قلبُ غيرِكَ لكَ كقلبِكَ لَهُ .

از كسى كه آزرده اش كرده اى صفا و يكرنگى مجوى و از كسى كه تير بدگمانيت را به او نشانه رفته اى خيرخواهى مجوى ؛ زيرا دل ديگران با تو همچون دل توست با ديگران .
بحار الانوار: ج ۷۴ / ۱۸۱
السَّهَرُ ألذُّ لِلمَنَامِ ، والجُوعُ يَزِيدُ فِي طِيبِ الطَّعَام .
شب زنده دارى خواب را دلنشين تر و گرسنگى غذا را لذتبخش تر مى كند
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۶۹ / ۴
الإمامُ بَعدي الحسَنُ ، وبعدَ الحسنِ ابنُه القائمُ ، الّذي يَملأُ الأرضَ قِسْطا وعدلاً كما مُلِئتْ جَورا وظُلما .
امام پس از من حسن است و پس از حسن فرزندش قائم ؛ همو كه زمين را پر از عدل و داد مى كند همچنان كه از بيدادگرى و ستم پر شده باشد .
بحار الانوار: ج ۵۰ / ۲۳۹ / ۴
البُخلُ أذَمُّ الأخلاقِ .
بخل نكوهيده ترين خوى است .
بحار الانوار: ج ۷۲ / ۱۹۹ / ۲۷
وقد سُئلَ عنِ التّوبةِ النَّصُوحِ : أنْ يَكونَ الباطِنُ كالظّاهِرِ وأفْضَلَ مِن ذلكَ .
امام هادى عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال از توبه نصوح ـ : توبه نصوح اين است كه باطن همچون ظاهر و بهتر از آن شود .
بحار الانوار: ج ۶ / ۲۲ / ۲۰
الجاهِلُ أسِيرُ لِسانِهِ .
نادان ، اسير زبان خود است .
الدرّة الباهرة : ۴۱ .
العِتابُ خَيرٌ مِن الحِقْدِ .
سرزنش و گله گذارى بهتر است از كينه به دل گرفتن .
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۶۹ / ۴
الحِكمَـةُ لا تَنْجَـعُ في الطِّباعِ الفاسِدَةِ .
حـكـمت در جـانهاى فاسد مـؤثـر و مـفيد نمى افتد .
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۷۰ / ۴
مَنِ اتّقى اللّه َ يُتّقى .
هر كه از خدا پروا كند ، همگان از او پروا كنند
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۶۶ / ۲
خَيرٌ مِن الخَيرِ فاعِلُهُ ، وأجمَلُ مِن الجَميلِ قائلُهُ ، وأرجَحُ مِن العِلمِ حامِلُهُ .
از خوبى بهتر كسى است كه خوبى مى كند و از زيبايى زيباتر كسى است كه زيبا مى گويد و از علم برتر ، كسى است كه دارنده آن است .
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۷۰ / ۴ .
لَمّا كَلَّمَ اللّه ُ عز و جل موسى بنَ عِمرانَ عليه السلام قالَ موسى : إلهي ... ما جَزاءُ مَن وَصَلَ رَحِمَهُ ؟ قالَ : يا موسى ، اُنسِي لَهُ أجَلَهُ واُهَوِّنُ علَيهِ سَكَراتِ المَوتِ .
آن گـاه كه خداوند عز و جل بـا موسى بن عمران عليه السلامسخن گفت ، موسى عرض كرد : پاداش كسى كه صله رحم كند چيست ؟ خداوند فرمود : اى موسى ! مرگ او را به تأخير مى اندازم و سختيهاى جان دادن را بر او آسان مى سازم .
أمالي الصدوق : ۱۷۳ / ۸
لَمّا سَألَهُ إبراهيمُ بنُ عقبةَ عن زيارَةِ أبي عبدِاللّه الحُسينِ وعن زيارَةِ أبي الحَسنِ الكاظم وأبي جعفرٍ الجوادِ عليهم السلام : أبوعبدِاللّه عليه السلام المُقَدَّمُ ، وهذا أجمَعُ وأعظَمُ أجرا .
امام هادى عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال ابراهيم بن عقبه درباره زيارت امام حسين و امام كاظم عليهماالسلام و امام جواد عليه السلام ـ : زيارت امام حسين مقدّم است ، امّا اين (كه همه را زيارت كنى) جامعتر و ثوابش بيشتر است .
الكافي : ۴ / ۵۸۳ / ۳ .
لَمّا دَخَلَ علَيهِ بَعضُ أهلِ الرَّيّ : أينَ كُنتَ ؟ فَقُلتُ : زُرْتُ الحُسينَ عليه السلام ، قالَ : أما إنّكَ لو زُرْتَ قَبرَ عبدِ العظيمِ عِندَكُم لَكُنتَ كَمَن زارَ الحُسينَ بنَ عَلِيٍّ عليهماالسلام .
وقتى يكى از اهالى رى خدمت امام هادى عليه السلاممشرّف شد ، حضرت پرسيد : كجا بودى ؟ (آن مرد گويد :) گفتم : به زيارت حسين عليه السلامرفته بودم . حضرت فرمود : بدان كه اگر قبر عبدالعظيم را در شهر خودتان زيارت كنى ، همچون كسى هستى كه حسين بن على عليهماالسلام را زيارت كرده باشد .
ثواب الأعمال : ۱۲۴
الشاكِرُ أسعَدُ بالشُّكرِ مِنهُ بِالنِّعمَةِ التي أوجَبَتِ الشُّكرَ ؛ لأنَّ النِّعَمَ مَتاعٌ ، والشُّكرَ نِعَمٌ وعُقبى .
سپاسگزار ، از بركتِ شكرِ خود ، سـعادتـى بيشتر از نعمتى كسب مى كند كه موجب سپاس او بوده است ؛ زيرا نعمتها كالاى دنيايند ، ولى شكر (در بردارنده) نعمتهايى است همراه با آخرت .
تحف العقول : ۴۸۳
المِراءُ يُفسِدُ الصَّداقَةَ القَديمَةَ ، ويُحَلِّلُ العُقدَةَ الوَثِيقَةَ ، وأقَلُّ مافيهِ أن تَكونَ فيهِ المُغالَبَةُ ، والمُغالَبَةُ اُسُّ أسبابِ القَطيعَةِ .
ستيزه كردن ، دوستىِ ديرينه را برهم مى زند و گره محكم را مى گشايد . كمترين چيزى كه در ستيزه كردن هست ، اين است كه هر يك مى خواهد بر ديگرى چيره آيد و اين چيره جويى ، عامل اصلى بريده شدن پيوند دوستى است .
أعلام الدين : ۳۱۱
الطَّمَعُ سَجِيَّةٌ سَيِّئَةٌ.
طمع ، خصلتى زشت است .
الدرّة الباهرة : ۴۲
مَن أطاعَ الخالِقَ لَم يُبالِ بسَخَطِ الَمخلوقِ .
هر كه آفريدگار را فرمان برَد ، از خشم و ناخشنودى مخلوق پروايى به دل راه ندهد .
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۶۶ / ۲
مَن جَمَعَ لَكَ وُدَّهُ ورَأيَهُ فَاجمَعْ لَهُ طاعَتَكَ.
هر كه دوستى و انديشه اش را در اختيار تو گذاشت ، تو نيز اطاعتت را در اختيار او گذار .
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۶۵ / ۴
الإمامُ الهاديُّ عليه السلام في جَوابِ ابنِ السِّكِّيتِ عَن عِلّةِ بَعثِ موسى بِالعَصا ويَدِهِ البَيضاءِ وآلَةِ السِّحرِ ، وبَعثِ عيسى بِآلَةِ الطِّبِّ ، وبَعثِ مُحمَّدٍ صلَّى اللّه ُ علَيهِ وآلِهِ وعَلى جَميعِ الأنبِياءِ بِالكَلامِ والخُطَبِ : إنَّ اللّه َ لَمّا بَعَثَ موسى عليه السلام كانَ الغالِبُ عَلى أهلِ عَصرِهِ السِّحرَ ، فأتاهُم مِن عِندِ اللّه بِما لَم يَكُن في وُسعِهِم مِثلُهُ ، وما أبطَلَ بهِ سِحرَهُم ، وأثبَتَ بهِ الحُجَّةَ علَيهِم . وإنَّ اللّه َ بَعَثَ عيسى عليه السلام في وَقتٍ قَد ظَهَرَت فيهِ الزَّماناتُ واحتاجَ النّاسُ إلَى الطِّبِّ ، فأتاهُم مِن عِندِ اللّه بِما لَم يَكُن عِندَهُم مِثلُهُ ، وبِما أحْيا لَهُمُ المَوتى ، وأبرَأ الأكمَهَ والأبرَصَ بِإذنِ اللّه ، وأثبَتَ بهِ الحُجَّةَ علَيهِم . وإنَّ اللّه َ بَعَثَ مُحَمَّدا صلى الله عليه و آله في وَقتٍ كانَ الغالِبُ على أهلِ عَصرِهِ الخُطَبَ والكَلامَ وأظُنُّهُ قالَ : الشِّعرَ فأتاهُم مِن عِندِ اللّه مِن مَواعِظِهِ وحِكَمِهِ ما أبطَلَ بهِ قَولَهُم ، وأثبَتَ بهِ الحُجَّةَ علَيهِم .
امام هادى عليه السلام ـ در پاسخ به پـرسش ابــن سكّيت از علّت فرستادن موسى با عصا و يد بيضا (دست نورانى) و ابزار (ضدّ) جادو و فرستادن عيسى با ابزار طبابت و فرستادن محمّد ـ درود خدا بر او و خاندانش و همه پيامبران باد ـ با گفتار و سخن ـ : هنگامى كه خداوند موسى عليه السلام را فرستاد ، جادوگرى بر مردم عصر او غلبه داشت . پس ، او از طرف خدا ، چيزى براى مردم آورد كه توان انجام چنان كارى را نداشتند و به وسيله آن ، جادوى آنها را باطل ساخت و حجّت را بر آنان ثابت كرد . عيسى عليه السلامرا در زمانى مبعوث كرد كه بيماريهاى مزمن شيوع داشت و مردم نياز به طبابت داشتند . پس ، عيسى از نزد خدا چيزى برايشان آورد كه مانند آن را نداشتند . او به اذن خدا مردگان را زنده كرد و كورِ مادرزاد و پيس را شفا داد و با اين وسيله حجّت را بر آنان ثابت كرد . و محمّد صلى الله عليه و آله را در زمانى فرستاد كه خطابه و سخنورى ـ به گمانم فرمود : شعر ـ رواج داشت . پس ، آن حضرت از نزد خدا مواعظ و حكمتهايى آورد كه به وسيله آنها گفتار ايشان را باطل كرد و حجّت را بر آنان ثابت نمود .
الكافي : ۱ / ۲۴ / ۲۰
إنّ الخالِقَ لا يُوصَفُ إلاّ بِما وَصَفَ بهِ نَفسَهُ ، وأنّى يُوصَفُ الخالِقُ الّذي تَعجُزُ الحَواسُّ أن تُدرِكَهُ ، والأوهامُ أن تَنالَهُ ، والخَطَراتُ أن تَحُدَّهُ ، والأبصارُ عَنِ الإحاطَةِ بهِ ؟! جلَّ عَمّا يَصِفُهُ الواصِفونَ ، وتَعالى عَمّا يَنعَتُهُ الناعِتونَ .
آفريدگار جز آن گونه كه خود، خويشتن را وصف كرده است ، وصف نمى شود . چگونه وصـف شود آفريدگارى كه حواسّ از درك او ناتوانند و وهمها از رسيدن به او درمانده اند و انديشه ها از تعريف و تحديد او عاجزند و ديدگان از احاطه بر او ناتوانند ؟ برتر از وصف توصيفگران است و والاتر از ثناى ثناگويان .
كشف الغمّه : ۳ / ۱۷۶
النّاسُ في الدّنيا بِالأموالِ ، وفي الآخِرَةِ بِالأعمالِ.
مردم در دنيا با اموال سر و كار دارند و در آخرت با اعمال .
الدرّة الباهرة : ۴۱
الغِنى قِلَّةُ تَمَنِّيكَ والرِّضا بما يَكفِيكَ . الفَقرُ شَرَهُ النّفسِ وشِدَّةُ القُنُوطِ .
توانگرى ، آن است كه آرزو كم داشته باشى و به آنچه تو را بسنده مى كند خرسند باشى و فقر ، عبارت است از سيرى ناپذيرى نفس و نوميدى شديد .
الدّرة الباهرة : ۴۱
الفَقرُ شَرَهُ النفسِ وشِدَّةُ القُنوطِ .
فقر ، سيرى ناپذيرى نفس است و نوميدى شديد .
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۶۸ / ۳
المَقاديرُ تُريكَ ما لَم يَخطُرْ بِبالِكَ .
مـقـدّرات چـيزهايى را كـه بـه ذهنت خطور نمى كند ، نشانت مى دهد.
أعلام الدين : ۳۱۱
الجاهِلُ أسيرُ لِسانِهِ.
نادان ، اسير زبان خويش است .
الدرّة الباهرة : ۴۱
المِراءُ يُفسِدُ الصَّداقَةَ القَديمَةَ ، ويَحلُلُ العُقدَةَ الوَثيقَةَ ، وأقلُّ ما فيهِ أن تَكونَ فيهِ المُغالَبةُ ، والمُغالَبةُ اُسُّ أسبابِ القَطيعَةِ .
مـجادله كـردن ، دوسـتـى ديرين را از بـين مى برد و پيوند استوار را از هم مى گسلد و كمترين چيزى كـه در آن هست ، چيره جويى است و چيره جويى ، خود عامل اصلى قطع رابطه مى باشد .
أعلام الدين : ۳۱۱
اُذكُرْ مَصرَعَكَ بينَ يَدَي أهلِكَ؛ ولا طَبيبَ يَمنَعُكَ ، ولا حَبيبَ يَنفَعُكَ .
بـه يـادآور ، آن هـنگامى را كـه پـيـش روى خانواده ات در بستر مرگ افتاده اى و نه طبيب مى تواند مردنت را جلوگيرد و نه دوست به كارت مى آيد .
بحار الانوار: ج ۷۸ / ۳۷۰ / ۴
ألقُوا النِّعَمَ بحُسنِ مُجاوَرَتِها ؛ والَتمِسوا الزِّيادَةَ فيها بالشُّكرِ علَيها ، واعلَموا أنّ النَّفسَ أقبَلُ شيءٍ لِما اُعطِيَت ، وأمنَعُ شَيءٍ لِما مُنِعَت .
بــراى نعمت ها همسايه خوبى باشيد و با سپاسگزارى و قدردانى از آنها ، بر نعمت هاى خويش بيفزاييد و بدانيد كه نفْس (آدمى) ، آنچه را به او داده مى شود ، به راحتى مى پذيرد و در برابر آنچه از آن باز داشته مى شود ، به شدّت مقاومت مى كند
أعلام الدين : ۳۱۲
السَّهَرُ ألَذُّ لِلمَنام .
شب زنده دارى ، خواب را لذّتبخش تر مى كند .
أعلام الدين : ۳۱۱
العُقوقُ يُعقِبُ القِلَّهَ، ويُؤَدّي إلَى الذِّلَّةِ .
نافرمانى والدين ، تنگدستى در پى دارد و به ذلّت مى كشاند .
بحار الانوار: ج ۷۴ / ۸۴ / ۹۵