مِن كَلامِ الإِمامِ عَلِيٍّ النَّقِيِّ عليه السلام
از سخنان امام على النّقى عليه السلام ۱
۱۳۰.مَن رَضِيَ عَن نَفسِهِ كَثُرَ السّاخِطونَ عَلَيهِ. ۲
۱۳۰.آن كه از خودش راضى شود، ناراضيان از او فراوان گردند.
۱۳۱.الغِنى قِلَّةُ تَمَنّيكَ، وَالرِّضا بِما يَكفيكَ. ۳
۱۳۱.توانگرى، كمى آرزو و رضايت به چيزى است كه تو را بسنده باشد.
۱۳۲.الفَقرُ شَرَهُ النَّفسِ، وَشِدَّةُ القُنوطِ. ۴
۱۳۲.تهيدستى، آزمندى نفس و شدّت نااميدى است.
۱۳۳.النّاسُ فِي الدُّنيا بِالأَموالِ، وَفِي الآخِرَةِ بِالأَعمالِ. ۵
۱۳۳.مردم، در دنيا با اموالشان و در آخرت با كردارشان سنجيده مى شوند.
۱۳۴.راكِبُ الحَرونِ أسيرُ نَفسِهِ، وَالجاهِلُ أسيرُ لِسانِهِ. ۶
۱۳۴.سوار بر مركب چموش، كسى است كه اسير نفس خويش است و نابخرد كسى است كه اسير زبان خود باشد.
۱۳۵.قالَ لِبَعضٍ ـ وَقَد أكثَرَ مِن إفراطِ الثَّناءِ عَلَيهِ ـ: أقبِل عَلى شَأنِكَ ۷ ؛ فَإنَّ
كَثرَةَ الثَّناءِ تَهجِمُ عَلَى الظِّنَّةِ، وَإذا حَلَلتَ مِن أخيكَ في مَحَلِّ الثِّقَةِ فَاعدِل عَن المَلَقِ إلى حُسنِ النِّيَّةِ. ۸
۱۳۵.حضرت به كسى كه در ستايش ايشان زياده روى كرده بود، فرمود:
به كار خود بپرداز كه ستايش فراوان، شكّ برانگيزد و هر گاه از
برادرت اعتماد يافتى، به جاى مدح و ثنا (در ظاهر)، نيّتت را (در باطن) نيكو كن.
۱۳۶.المُصيبَةُ لِلصّابِرِ واحِدَةٌ، وَلِلجازِعِ اثنَتانِ. ۹
۱۳۶.مصيبت براى شكيبا يكى و براى ناشكيبا دو تاست.
۱۳۷.العُقوقُ ثُكلُ مَن لَم يُثكَل. ۱۰
۱۳۷.عاق كردن، از دست دادن فرزندى است كه نمرده است. ۱۱
۱۳۸.الحَسَدُ ماحِقُ الحَسَناتِ. ۱۲
۱۳۸.حسادت، نابود كننده نيكى هاست.
۱۳۹.الزَّهوُ جالِبُ المَقتِ. ۱۳
۱۳۹.خود بزرگ بينى، نفرت و دشمنى مى آورد.
۱۴۰.العُجبُ صارِفٌ عن طَلَبِ العِلمِ، داعٍ إلَى الغَمطِ ۱۴. ۱۵
۱۴۰.خودپسندى، بازدارنده از جستجوى دانش و انگيزه انكار حقّ است ۱۶.
۱۴۱.البُخلُ أذَمُّ الأَخلاقِ. ۱۷
۱۴۱.بخل، نكوهيده ترين اخلاق است.
۱۴۲.الطَّمَعُ سَجِيَّةٌ سَيِّئَةٌ. ۱۸
۱۴۲.آزمندى، خوى زشتى است.
۱۴۳.الهُزءُ فَكاهَةُ السُّفَهاءِ، وَصَناعَةُ الجُهّالِ. ۱۹
۱۴۳.ريشخند كردن، شوخى كم خردان و كار نادانان است.
۱۴۴.العُقوقُ تُعقِبُ القِلَّةَ، وَتُؤَدّي إلَى الذِّلَّةِ. ۲۰
۱۴۴.سرپيچى از پدر و مادر، نادارى مى آورد و به خوارى مى كشاند.
۱۴۵.السَّهَرُ ألَذُّ لِلمَنامِ، وَالجوعُ يَزيدُ في طيبِ الطَّعامِ. ۲۱
۱۴۵.شب بيدارى، خواب را لذّت بخش تر و گرسنگى، خوراك را خوشايندتر مى كند.
۱۴۶.إذا كانَ زَمانٌ العَدلُ فيهِ أغلَبُ مِنَ الجَورِ، فَحَرامٌ أن يُظَنَّ بِأَحَدٍ سوءًا حَتّى يُعلَمَ ذلِكَ مِنهُ ؛ وإذا كانَ زَمانٌ الجَورُ أغلَبُ فيهِ مِنَ العَدلِ، فَلَيسَ لِأَحَدٍ أن يَظُنَّ بِأَحَدٍ خَيرًا حَتّى يَبدُوَ ذلِكَ مِنهُ. ۲۲
۱۴۶.هر گاه در روزگارى، عدالت بيش از ظلم باشد، حرام است به كسى گمان بد برده شود تا آن گاه كه بدى اش معلوم گردد و هر گاه در روزگارى ظلم بيش از عدالت باشد، كسى نمى تواند به كسى گمان خوب ببرد تا آن گاه كه خوبى او آشكار شود.
۱۴۷.قالَ عَلَيهِ السَّلامُ لِلمُتَوَكِّلِ: لا تَطلُبِ الصَّفا مِمَّن كَدِرتَ عَلَيهِ، وَلَا النُّصحَ مِمَّن صَرَفتَ سوءَ ظَنِّكَ إلَيهِ ؛ فَإِنَّما قَلبُ غَيرِكَ لَكَ كَقَلبِكَ لَهُ. ۲۳
۱۴۷.امام هادى عليه السلام به متوكل فرمود: صفا و صميميّت را از كسى كه با او كدورت دارى و خيرخواهى را از كسى كه به او بدگمان هستى، مجوى كه دل غير تو براى تو، مانند دل تو براى اوست.
