امام رضا(ع):...
لیس لِلنّاسِ بُدُّ من طلبِ مَعاشِهم، فلا تَدَعِ الطَّلبَ.
وسائل الشیعه ۱۲/۱۸؛ الحیاة ۵/۳۲۰.
مردم ناگزیرند در تلاش زندگى خویش باشند، پس کوشش در راه کسب مال را رها مَکن. انسان موجودى نیازمند است، و کالاها و مواد مورد نیاز او در طبیعت نهفته است؛ لیکن بهره بردارى از آنها در بسیارى از موارد ساده و راحت نیست. تامین غذا و لباس و مسکن نیاز به سخت کوشى و کار دارد. از این رو در قانون طبیعت، کار وسیلهاى است براى فعلیت یافتن آثار پدیدههاى بیعى، و آماده سازى آنها براى بهره بردارى انسان.
در پرتو کار و تلاش است که کشاورزى انجام مى یابد، و مواد خوراکى تولید مى شود، و در پرتو کوشش و کار است که ابزارهاى
زندگى ساخته مى شود، و بدین سان دیگر نیازهاى انسانى. بدین جهت کار به صورت یک ضرورت براى انسان درآمده است، و این سنت و قانون خدایى بر اساس حکمتى است که براى تداوم حیات انسان لازم شده است؛ زیرا این تلاشها براى بودن و شدن، و به فعلیت رسیدن نیروهاى جسمى، و رشد عقلى، و شکوفایى استعدادهاى فطرى انسان ضرورتى تردیدناپذیر دارد.
قرآن مى گوید:(لَقد خَلقنَا الانسانَ فى کَبَد).
سوره بلد ۹۰/۴.
ما انسان را در رنج (و سخت کوشى) آفریدهایم. ماهیت هستى انسان نمی بالد، و تداوم نمى یابد مگر با تلاش و رنج و کوشش. در صورت بیکارگى، و راحت نشستن، و بى تلاش بودن، انسان دچار خمودگى، سستى و رکود مى شود، یا اصل وجود خویش را نابود مى کند، و یا رشد و بالندگى و سلامت خویش را تباه مى سازد.امام على(ع): هر کس کار کند توادنش فزونى مى یابد، و آن کس که کم کار کند و بیکاره باشد، ناتوانى و سستى او افزون مى گردد.
غررالحکم/ ۲۶۹؛ الحیاة ۵/۲۹۳.
امام صادق(ع) در حدیثى فلسفه نیاز به کار را این چنین تبیین مى کند:
«مردم در حالت بیکارى بنهایت گستاخ مى گردند، و به ناسپاسى گرفتار مى آیند، تا جایى که فساد فراوان مى گردد، و کارهاى زشت شایع مى شود، زیرا که اگر تمام اینها (امور زندگى و کالاهاى لازم براى مصرف) در اختیار انسان گذارده مى شد، و نیازى به کار و تلاش در این امور نداشت، دیگر زمین زیر پاى او - از گستاخى و ناسپاسى - بند نمى شد، و کار او به جایى مى رسید که به کارهایى دست بزند که مایه هلاکت او باشد...».
بحارالأنوار ۳/۸۶؛ معیارهاى اقتصادى در تعالیم رضوىع/ ۲۲۴.
تنها تن آدمى نیست که به کار نیاز دارد، بلکه رشد روح و قواى معنوى و فکر و فرهنگ و تربیت و سلامت روان او نیز به کار بستگى دارد. طبق فرموده امام صادق(ع)، اگر انسان نیاز به کار نداشت، و پیوسته اوقات خود را به بیکارى مى گذراند، به فساد و تباهى کشیده مى شد، و ناگزیر نیرو و انرژى خود را در راه هایى صرف مى کرد که به نابودى خود و همنوعش مى انجامید. بنابراین انسان به عنوان یک ضرورت، و به تعبیر امام رضا(ع) یک «لابّد: ناگزیر» باید به تلاش و کوشش مشغول باشد، تا از پیامدهاى بیکارگى و بیهودگى و یا طغیان رفاهزدگى و راحت طلبى در امان بماند.
