ناقدان حدیث شیعه در اُردُن؛ کتابشناسی جدیدترین کتب اهل سنت اردن درباره حدیث شیعه

از دیرباز برخی نویسندگان اهل سنت بامطالعه متون روایی شیعه به نقد روایات شیعی پرداخته اند. در سال های اخیر ...

نهج‌البلاغه و نقد تاریخی (پژوهش موردی: وجود و عدم)

در نهج‌البلاغه الفاظ و تعبیرهایی به ‌کار رفته است که معانی متأخر کلامی ـ فلسفی دارد و با شرایط تاریخی ...

واكاوی و نقد ادله عرفا درباره هدف آفرينش

يکی از مباحث معرفتی دقيق در حوزه الهيات، هدف خداوند از خلقت جهان است متکلمان اسلامی، هدف خداوند از آفرينش ...

نقد و بررسی نظریه استقلال اخلاق کانت با تکیه بر مبانی اخلاق اسلامی در کلام امام علی(ع)

اعتقاد به تعمیم­پذیری و استقلال اخلاق که از اصول اساسی نظریه اخلاقی کانت است، قرن­ ها قبل از او به ...

تحلیل خطبه «فتنه» نهج‌البلاغه براساس مبانی نقد فرمالیسم

فرمالیسم یا همان صورت‌گرایی یکی از جدیدترین مکاتب نقد ادبی است که در قرن بیستم ظهور کرد. ارزش زیباشناختی یک ...

تحلیل انتقادی دیدگاه یحیی محمد پیرامون علم رجال شیعه (با تاکید بر کتاب مشکلة الحدیث)

علم رجال یکی از دانش‌هایی است که زمینه حجیت حدیث را فراهم می‌سازد. از این­ رو جریان قرآنیون که از ...

نقد و بررسی آراء خاورشناسان پیرامون اسناد حدیث

به جرئت می‌توان گفت اسناد حدیث از مهم‌ترین ارکان حدیث است؛ چنان که در عصر حاضر خاورشناسان درباره آن شبهات ...

نقد روایات فریقین درخصوص قرائت غیررایج «ولا تُسألُ عَن أصحَابِ الجَحِیم»

روایات از جمله مستنداتی است که صاحبان منابع احتجاج قرائات و مفسران فریقین در توجیه وجوه قرائی به آن استناد ...

مکتب قرآنیون و نقد مدّعای آن در عدم حجیت سنت نبوی

جریان قرآنیون به قرآن­ بسندگی و انکار نقش سنت در شناخت دین روی آورده، حدیث را فاقد حجیت می­داند و ...

نقد شیخ محمد سند به مدّعای قرآن­ بسندگی

شیخ محمد سند بحرانی در کتاب «اسلام معیة الثقلین لا اسلام المصحف منسلخاً من الحدیث» مدّعای قرآنیون را در اکتفا ...

آسیب­ شناسی روش تفسیری دمنهوری در «الهدایة و العرفان فی تفسیر القرآن بالقرآن»

محمد ابوزید دمنهوری که کتاب «الهدایة و العرفان فی تفسیر القرآن بالقرآن» را نوشته، از چهره ­های شاخص قرآنیون در ...

نقدی بر مبانی و یافته ­های احمد صبحی منصور در باب قرآن و سنت

احمد صبحی منصور –که نماد جریان قرآنیون و سنت ستیزی در مصر است – در دو کتاب «القرآن و کفی ...

تحلیل انتقادی برداشت‌های صورت گرفته از روایات تفسیری سَبْعاً مِنَ الْمَثانی

برخی از مفسران تنها بر پایه اعتماد به ظاهر روایات تفسیری، مراد از تعبیر «سبعاً من المثانی» در آیه 87 ...

بررسی و نقد سبک‏ شناختی مفهوم عبارت«وَیْلُ امِّهِ، کَیْلاً بِغَیْرِ ثَمَن!» در نهج البلاغه

فهم عبارت «ویل امّه کیلا بغیر ثمن» در نهج ‏البلاغه نیازمند نگاه یکپارچه اسلوبی است نه نگاه جزء نگر لفظی. ...

نقد سندی و دلالی روایت «رفع قلم»

مقاله حاضر به اعتبارسنجی روایتی موسوم به «رفع قلم» «...أَنْ یَرْفَعُوا الْقَلَمَ عَنِ الْخَلْقِ کُلِّهِمْ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ...» از سه ...

نقدی بر کتاب «روش‏ های تحقیق در اسناد و مدارک نهج‏ البلاغه» محمد دشتی

نهج‌البلاغه کتابی حدیثی با متنی مرسل است. ارسال روایات موجود در نهج‌البلاغه، باعث تشکیک در صحّت انتساب آن به امام ...

نقد اجتماعی از نگاه امام علی(ع) در نهج‌البلاغه

نقد اجتماعی از موضوعات مهمی است که به‌رغم پیشینه دیرینه در تاریخ اندیشه و عمل بشری، امروزه به‌دلیل الزامات و ...

تحلیل انتقادی دلالت اصطلاح «الخلفاء الراشدون» در روایات فریقین

با بررسی در پیشینه اصطلاح «الخلفاء الراشدون» در منابع اهل­ سنت و شیعه این مطلب دریافت می­ گردد که این ...

تحلیل انتقادی منابع و مراجع تفسیری سلفیان ‏

جریان سلفی - تکفیری وهابیت فرقه‌ای از فرق اهل سنت است. شکل‌گیری این فرقه با اندیشه‌های احمد بن حنبل نظام‌مند ...

نقدی بر شیعه شناسی وهابیان

حدیث غدیر، از جمله روایت های مشترک میان شیعه و اهل سنّت است. بر اساس این حدیث، امام علی علیه ...

نقد و بررسی کتاب‌ «الاسرار المرفوعه‌ فی الاخبار الموضوعه‌»

ملا علی قاری از علمای متأخر اهل‌ سنت‌ است‌ که‌ در کتاب‌ «الاسرارالمرفوعه‌» به‌ بررسی اخبار موضوع‌، همت‌ گماشته است. ...

کتاب «نقد کتب حدیث» در ترازوی نقد با تکیه بر آسیب‌های فقه الحدیثی

کتاب «نقد کتب حدیث» از آثار یکی از مؤلفان عصر حاضر است که در نویسنده‌ آن به تصور خود، به ...

تحلیل انتقادی مواجهۀ یحیی محمد با مسألۀ امامت در «مشکلة‌الحدیث»

ریشۀ بسیاری از اتهامات به شیعه و ناصحیح خواندن احادیث شیعی، به اصل امامت بازمی‌گردد؛ چنان‌که نویسندۀ کتاب مشکلة‌الحدیث، حجم ...

نقد یک دیدگاه، با سنجشی میان دانش فقه‌الحدیث و اصول فقه‌الحدیث

شکی نیست که مهمترین راه دستیابی به آموزه‌های دینی بعد از قرآن، احادیث معصومان (ع) ‌است. با توجه به اهمیت ...

نشست نقد کتاب «شهادت نامه امام حسین (ع)»

نشست نقد و معرفی کتاب شهادت‌نامه امام حسین (ع) از سلسله نشست‌های نقد و معرفی کتب عاشورایی روز سه‌شنبه 6 ...

نشست نقد مقاله «مفهوم پژوهی واژه خلیفه» برگزار می شود

نشست نقد مقاله «مفهوم پژوهی واژه خلیفه» پنجم تیر ماه برگزار می شود.

کتاب «خاورشناسان و ابن‌عباس» نقد و بررسی می‌شود

کتاب «خاورشناسان و ابن‌عباس»، تحلیل انتقادی دیدگاه خاورشناسان درباره آثار تفسیری منسوب به ابن عباس، نقد و بررسی می‌شود.

توجه به سبب صدور به مثابه روشی برای نقد شروح نهج البلاغه

نهج البلاغه به عنوان یک میراث حدیثی مکتوب اهمیت فراوانی در فرهنگ اسلامی دارد. یکی از مهم‌ترین ابزارها برای فهم ...

روایات عاشورایی مقاتل الطالبیین ابوالفرج اصفهانی در میزان نقد و بررسی

مقتل الحسین علیه السلام موجود در کتاب مقاتل الطالبیین ابوالفرج اصفهانی از جمله مقاتل بر جای مانده و قدیمی است ...

بررسی و نقد متفردات کتاب سلیم بن قیس الهلالی

کتاب سلیم از آثار حدیثی شیعه متعلق به قرن اول هجری است. احادیث این کتاب در مقایسه با سایر مصادر ...

اصول انتقاد سازنده در نهج البلاغه

انتقاد سازنده از موضوعات مهمی است که سخت مورد توجه اسلام قرار گرفته است. اهمیت نقد سازنده بدین سبب است ...

مطالعه انتقادی دیدگاه عمر فلاته درباره آغاز پیدایش جعلِ حدیث

مسأله آغاز پیدایش جعلِ حدیث یکی از مسائل مهم تاریخ حدیث است که از سوی محققان فریقین آرای متفاوت و ...

توثيق مشايخ احمد بن محمد بن عيسی اشعری در ترازوی نقد

شناخت حال رجالی راوی گاه با فرایند توثیقات عام میسر می‌شود و در آن توثیقات، جمعی از راویان تحت ضابطه‌ای ...

نقدی بر ترجمه‌ی استاد دشتی«ره» از حکمت‌های نهج‌البلاغه

دشواری­ هایی چون تفاوت ساختار زبان‌ها، وجود ضرب­ المثل‌ها و اشعار، تفاوت زبان معیار و زبان استعاری و شعری، فصاحت ...

تحلیل انتقادی روش و منابع تفسیری محمد عزّت دروزه در تفسیر تنزیلی الحدیث ‏

اختلاف روش و نوع بهره‌گیری از منابع تفسیری، موجب پدید آمدن تفاسیر گوناگون شده است. روش غالب مفسران، تفسیر ترتیبی ...

تحلیل انتقادی شروح و تفاسیر حدیث «یَکُونُ بَعْدِی اثْنَاعَشَرَ خَلِیفَه»‏

حدیث «یَکُونُ بَعْدِی اثْنَاعَشَرَ خَلِیفَة» از مهم‌ترین احادیث بحث امامت است که علاوه بر منابع شیعی، در منابع ‏اهل سنّت ...

بررسی و نقد مقالۀ «[امام] علی‌بن‌‌ابی‌طالب[(ع)]»، دائرة‌المعارف اسلام (EI3)

دائرة‌المعار‌ف‌اسلام را اصلی‌ترین منبع اسلام‌شناسی در مغرب‌زمین می‌شناسند؛ اما مقالات این مجموعه و تصویر ارائه‌‌شده از اسلام در آن، نیازمند ...

بررسی محتوایی حدیث استعداد فقر و نقد برخی از دیدگاه‌ها

یکی از روایاتی که به لحاظ ترکیب لفظی و برون‌داد معنایی، توجیهات مختلفی یافته و برخی همچون سید مرتضی در ...

نقدی روایی ــــ کلامی بر دیدگاه اتان كلبرگ در موضوع «تقیه از منظر شیعه امامیه»

یکی از خاورشناسان شیعه پژوه معاصر، اتان کلبرگ (Etan Kohlberg) است. وی در مقاله‌ای با عنوان «برخی دیدگاه‌های شیعه امامیه ...

نقد و بررسی نظرات مستشرقان در خصوص شخصیت زید بن ثابت

کتابت قرآن کریم در زمان پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان از مباحث مهم تاریخ قرآن است که همواره ...

تحلیل انتقادی نظرات «اتان کولبرگ» در موضوع جهاد از دیدگاه امامیه

یکی از برجسته‌ترین خاورشناسان شیعه پژوه معاصر، «اتان کولبرگ» است. در این نوشتار، پس از معرفی اجمالی کولبرگ و آثار ...

نقدي بر انتساب لقب و کنيه‌اي ناسازوار به امام عصر عليه السلام

استفاده از القاب، کنیه‌ها یا اوصاف غیر مشهور امامان معصوم از شیوه‌های رایجی بوده که راویان شیعه بیشتر به دلیل ...

نقد مقاله «تشیع و قرآن» بار آشر در دایره المعارف قرآن لیدن

مقاله «تشیع و قرآن» اثر مستشرق یهودی «بارآشر» است، که با تأکید بر برخی اقوال ناصواب و برجسته نمودن بعضی ...

نقد تفسیری تطبیقی وقف تعَسُّف

شناخت دانش وقف و ابتدا و ارتباط آن با تفسیر از دو جهت مهم است؛ یکی آنکه دانش وقف و ...

نقد و بررسی مباحث تاريخی نامه 36 در ترجمه‌ها و شرح‌های نهج البلاغه

غارتگری های سرداران معاويه در قلمرو حکومتی حضرت امير عليه السلام با تهاجم ضحاک بن قيس آغاز شد و با ...

نقد انواع نگرش‌ها به رابطه دین و نیازهای انسان بر اساس قرآن کریم ‏

مسئله نیازمندی انسان به دین، از مسائل جدید در حوزه دین شناسی می‌باشد که تکیه عمده آن بر تأثیرات دین ...

تحلیل و نقد آرای جان برتن درباره تدوین قرآن

جان برتن، قرآن‌پژوه انگلیسی معتقد است که: قرآنی که امروزه در دستان ماست، در عصر پیامبر(ص) و توسط آن حضرت ...

مؤلف کتاب اسرار آل‌محمد(ص) بر ترازوی نقد

«کتاب سُلَیم بن قیس هلالی» - که ترجمۀ فارسی آن با نام «اسرار آل‌محمد(ص)» منتشر شده، مشتمل بر روایاتی در ...

حوزۀ معنایی نام‌های گناه در قرآن کریم و نقد ترجمه‌های فارسی بر اساس آن

در فرایند ترجمه قرآن کریم ترجمه واژگان کلیدی قرآنی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا این واژگان نظام معنایی و ...

نقد متن (1)(پيشينه تاريخي)

استناد به حديث به عنوان يك منبع دينى، آن گاه سزاوار است كه از صدور آن اطمينان حاصل گردد وگرنه، ...

نقد و باز خواني نظريه پالايش منابع حديثي معتبر از روايات تقيه‌اي

تقیه» و مباحث مرتبط با آن، در طول تاریخ تشیع، از اهمیت خاصی برخوردار بوده،‏‏ و بحث ‏‏های گوناگونی در ...