معناشناسی «بیضه» در روایت «لعن الله السارق یسرق البیضة فتقطع یده...»

شناخت معنای واژگان عربی و دقت در نوع کاربرد و بافت‌های گونا‌گون، یکی از رسالت‌های دانش فقه الحدیث است که ...

كاوشی در مفهوم تصوری «خدا» در منابع روايی

موضوع اين نوشتار بررسی مهم‌ترين عناوين به‌کار رفته برای اشاره به خداوند در کلمات معصومان در منابع روايی است. اين ...

اعتبار سنجی و مفهوم شناسی احادیث من بلغ

به همت معاونت پژوهش مرکز تخصصی حدیث حوزه نشست علمی «اعتبار سنجی و مفهوم شناسی احادیث من بلغ» برگزار گردید. ...

واکاوی مفهوم «یونسی» و ادله انتساب عده‌ای از راویان شیعه به آن

تعبیر «یونسی» در باره برخی از راویان شیعی در کتاب رجال شیخ طوسی، یکی از تعبیرهای مورد مناقشه و احیاناً ...

مفهوم عقل و حدود کارآیی آن در دو شرح «الکافی»

یکی از مسائل مورد توجه شارحان روایات الکافی تعریف عقل و حدود کارآیی آن است. این توجه به دلیل وجود ...

تحلیل و تعریفی نو از تقریر، بر اساس روایات آن

بر اساس برداشت و تلقی مشهور، تقریرْ آن است كه «در حضور معصوم علیه السلام كاری انجام گیرد و مورد ...

سیاق لغوی؛ مفهوم و کارکرد آن در فهم حدیث

از سیاق در کشف معنا، شناخت انواع علل و موانع فهم حدیث، حذف، اصلاح و تنقیح احادیث آسیب دیده بهره ...

مفهوم ‏شناسی ترکیب‏ های همسو با «هکذا نزلت» و شبهه تحریف قرآن

در تعدادی از روایات آیه ‏ای از قرآن توسط معصوم علیه السلام قرائت شده و نکته‏ ای به آن ضمیمه ...

مفهوم و مصادیق خیانت ازدیدگاه امام رضا(ع)

در فرهنگ اسلامی، خیانت و نیز «نفاق» که در آغاز هم‌معنای خیانت بوده و در روایت‌ها از آن با عنوان ...

جستاری در مفهوم «نسخه»؛ سبکی در گردآوری و گزارش احادیث

از «نسخه» به عنوان شیوه‌ای خاص از نگارش‌های حدیثی، تعریف قابل قبولی ارائه نشده است. دو تعریف در میان معاصران ...

جستاري در باره اصطلاح حديث قوي

واکاوی دقیق معانی اصطلاحات و مصداق یابی آن، از جمله مسائلی است که در مطالعات حدیث شناختی از اهمّیّت بسزایی ...

ابعاد مختلف تحقیق و پژوهش در آموزه های دینی با رویکرد مفهوم شناسی

نخستین گام در تحقق کارآمدی و ثمربخشی هر تحقیق و پژوهشی، شناخت ابعاد مختلف آن است. در این میان، شناخت ...

مفهوم شناسی مخالفت و موافقت حديث با قرآن

يکی از معيار‌های نقد متن حديث(نقد داخلي) موافقت و مخالفت با قرآن است. اين معيار ـ که از رهنمودهای پيامبر ...

مفهوم شناسی بصیرت توحیدی در نظام معنایی قرآن کریم با رویکردی بر تفاسیر عرفانی ‏

قرآن کریم ابزارهایی را جهت شناخت حقیقی و دست یابی به معرفت دینی به انسان‌ها معرفی می‌نماید. از جمله این ...

بررسی مفهوم فقر از منظر قرآن و روایات ائمه اطهار(ع)

فقر یک پدیده نامطلوب اجتماعی است که وجود و گستردگی دامنه آن در جامعه به پیآمدهای زیان‌آور همه جانبه‌ای در ...

بررسی مفهومی و مصداقی برکت از دیدگاه قرآن کریم

بحث دربارة برکت و بررسی مفاهیم و موارد استعمال آن در قرآن کریم می‌تواند راه گشای چگونگی استفاده صحیح و ...

بازکاوی مفهوم و کاربرد واژه‌های «زکات» و «صدقه» در روايات

واژه‌هاي «زکات» و «صدقه»، در طول تاريخ، دچار تحولات کاربردي گونه‌گوني شده‌اند؛ آن سان که مفهوم لغوي، كاربرد قرآني و ...