تاریخ کتابت قرآن و قرائات

رویکرد غالب کتاب، گزینش و گزارش مسائل تاریخی مهم مرتبط با قرآن کریم است.

با پیدایش آثار جامع علوم قرآنی از سده های میانی اسلام، مسائل تاریخی مرتبط با قرآن کریم، به گونه ای فراگیرتر و یکپارچه تر در دل منابع تخصصی جای گرفت.

در دو سده اخیر نیز، با رویکردی نقادانه از سوی مستشرقان و نگاهی متفاوت از سوی دانشوران مسلمان، مسائل تاریخ قرآن، در آثاری مجزا و تخصصی، مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است.

در کتاب پیش رو که برای دانشجویان مقطع کارشناسی طراحی شده، رویکرد غالب ، گزینش و گزارش مسائل تاریخی مهم مرتبط با قرآن کریم بوده و در مواردی چند نیز، اندیشه ها با دیدگاه های رایج به نقد کشیده شده است.

هدف اصلی این نوشتار، آشناسازی دانشجویان این مقطع با مهم ترین مسائل تاریخی مرتبط با قرآن بوده، تا پس از آگاهی بخشی لازم، زمینه رویکردهای نقادانه پسینی در مقاطع بالاتر برای دانشجویان، فراهم شود.

محتوای کتاب در چهارده درس زیر تنظیم شده است:

درس اوّل: تعریف، جایگاه و پیشینۀ نگارش‏های «تاریخ قرآن»

درس دوم: معنای وحی و نزول آن بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

درس سوم: نگاهی زبان‏شناختی به پدیدۀ وحی و بررسی ماهیّت وحی از نظر اندیشمندان

درس چهارم:‌‌ شبهات مطرح شده پیرامون وحی و نسبت وحی و رؤیا

درس پنجم: نزول قرآن

درس ششم: اسباب نزول قرآن کریم (مطالعۀ آزاد)

درس هفتم: شناخت آيات و سوره‏های مکّی و مدنی (مطالعۀ آزاد)

درس هشتم: کتابت قرآن کریم

درس نهم: جمع قرآن کریم (۱)

درس دهم: جمع قرآن کریم (۲)

درس یازدهم: اصلاح شیوۀ نگارش قرآن کریم