همّام بن منبّه یمانی(م 132 ق)

وی برادر وهب بن منبّه و از تابعیان است که عمر طولانی داشت و به سال ۱۳۲ ق درگذشت.[۱]

مکانت حدیثی

همّام را در زمره طبقه دوم محدّثان یمن آورده اند.[۲] ابن حجر، او را در شمار راویان طبقه چهارم محدّثان آورده است.[۳] از مجموع ۱۳۴ روایت او، ۱۳۲ روایت از ابو هُرَیره[۴] و دو روایت از معاویه[۵] نقل شده است. عبد اللّٰه بن زبیر، عبد اللّٰه بن عبّاس و عبد اللّٰه بن عمر نیز از مشایخ او معرّفی شده اند[۶] که روایتی از ایشان در منابع روایی یافت نشد. عمده روایات او نیز از سوی مَعمر نقل شده است، گو آن که برادر و برادرزاده وی نیز در همین زمره جای دارند.[۷] یحیی بن معین، ابن حبّان، عجلی و ابن حجر، او را ثقه معرّفی کرده اند. همه صحاح ستّه اهل سنّت، روایات وی را نقل کرده اند.[۸]

احادیث و آثار

وی صحیفه ای داشته که روایات او از ابو هُرَیره، در آن گردآوری شد بودند و دارای ۱۴۰ حدیث بوده و مَعمر، آن را نقل کرده است.[۹] شیخ طوسی، یک روایت از او گزارش کرده که در آن، ابوذر، روایت «النظر إلی عَلی عبادة» را نقل می کند.[۱۰]

[۱] . سیر اعلام النبلاء : ج۵ ص۳۱۲.

[۲] . الطبقات الکبری : ج۵ ص۵۴۴.

[۳] . تقریب التهذیب : ج۲ ص۲۷۰ ش۷۳۴۳.

[۴] . المسند الجامع : ج۲۲ ص۳۶۸ ـ ۳۶۹.

[۵] . همان : ص۲۹۹.

[۶] . تهذیب الکمال : ج۳۰ ص۲۹۹ ش۶۶۰۰.

[۷] . همان : ص۲۲۹ و ۳۰۰.

[۸] . تهذیب الکمال : ج۳۰ ص۲۹۸، ش۶۶۰۰.

[۹] . سیر أعلام النبلاء : ج۵ ص۳۱۱ ش۱۴۸.

[۱۰] . الأمالی، طوسی : ص۴۵۵ ح ۱۰۱۶/۲۲.