بُرَید بن معاویه عِجْلی(م 148 یا 150 ق)

صحابی امام باقر و امام صادق(ع) است.[۱] در باره وفات او، دو نقل است؛ نجاشی، وفات او را در حیات امام صادق(ع) (قبل از ۱۴۸ ق) و به نقل از ابن فضال سال ۱۵۰ ق ذکر کرده است.[۲] با توجّه به روایت ابن ابی عُمَیر و صفوان بن یحیی از بُرَید که امام صادق(ع) را درک نکرده اند، وفات بُرَید، اندک زمانی پس از ایشان، واقع شده است.[۳]

مکانت حدیثی

بیشتر روایات وی، بی واسطه از امام صادق و امام باقر(ع) نقل شده است و راویانی چون ابو ایوب، اَبان بن عثمان، ثعلبة بن مَیمون، جمیل بن صالح، حَریز بن عبد اللّٰه، حمّاد بن عثمان، ابن ابی عُمَیر و صفوان بن یحیی و برخی دیگر، از وی اخذ حدیث کرده اند.[۴] کشّی، او را در شمارِ شش فقیه مهم از اصحاب امام باقر و امام صادق(ع) نام برده که «أفقه الأوّلین» بوده و طبقه اول اصحاب اجماع را تشکیل می دهند.[۵] علمای رجال، او را به جلالت، بزرگی و فقاهت ستوده اند.[۶] روایات فراوانی از امام صادق(ع) در مدح و ستایش بُرید گزارش شده[۷] که دلالت بر والایی مقام و جایگاه وی نزد ائمّه(ع) دارد و همچون زراره، به جهت حفظ جان بُرید، روایاتی در ذم او گزارش شده است.[۸]

احادیث و آثار

از وی در کتب اربعه، ۲۰۶ روایت گزارش شده است.[۹] ابن غضائری، کتاب او را که علی بن عُقْبه راوی آن بوده، دیده است.[۱۰]

[۱] . رجال الطوسی: ص۱۲۸ ش۱۲۹۸ و ص۱۷۱ ش۲۰۰۸، رجال البرقی: ص۱۴ و ۱۷.

[۲] . رجال النجاشی: ج۱ ص۲۸۱ ش۲۸۵۷.

[۳] . معجم رجال الحدیث: ج۳ ص۲۸۵ ش۱۶۷۳.

[۴] . همان: ۲۹۰ ش۱۶۷۳.

[۵] . رجال الکشّی: ج۱ ص۵۰۷ ش۴۳۱.

[۶] همان، خلاصة الأقوال: ص۲۶ ش۱.

[۷] . رجال الکشّی: ج۱ ص۳۴۸ ح ۲۱۵ وص۳۴۸ ح ۲۱۹ و ۲۲۰ و ج۲ ص۵۰۹ ح ۴۳۸ و ص۵۰۸ ح ۴۳۳.

[۸] . همان: ج۲ ص۵۰۸ ح ۴۳۵، ۴۳۶ و ص۵۰۹ ح ۴۳۷، معجم رجال الحدیث: ج۳ ص۲۸۸ ش۱۶۷۳۱.

[۹] . معجم رجال الحدیث: ج۳ ص۲۹۰ ش۱۶۷۳.

[۱۰] . رجال النجاشی: ج۱ ص۲۸۲ ش۲۸۵.