آسیب فارسی زدگی در فهم احادیث با تاکید بر ترجمه‌های نهج البلاغه

نشریه : فصلنامه علمی پژوهشی علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : علی خنیفرزاده

سال بیستم / شماره پیاپی 78 / صفحه 60-89

چکیده :

در زبان فارسی وام واژه‌های بسیاری وجود دارد که از عربی به این زبان راه یافته، ولی پس از ورود به فارسی معنای جدیدی یافته است. این واژگان - که در این مقاله «کلمات فاعربی» خوانده شده‌اند - در هر دو زبان عربی و فارسی به همان شکل، یا با شباهت شکلی و شنیداری، وجود دارند، ولی معنایشان لزوماً یکسان نیست و از این رو، می‌توانند آسیب‌زا و موجب بدفهمی شوند؛ بدین ترتیب که برخی از مترجمان قرآن و حدیث هنگام مواجهه با این کلمات، معنای فارسی این کلمات به صورت ناخواسته به ذهنشان متبادر می‌شود.
در این پژوهش، پس از طبقه‌بندی انواع فارسی‌زدگی و بیان میزان شیوع هر کدام، شواهد در خور توجهی از فارسی‌زدگی در ترجمه‌های فارسی نهج‌ البلاغه به دست داده شده است. در هر مثال معنای اصیل عربی و نیز معنای تطور یافته فارسی به یاری منابع اصیل واژه شناسی مشخص شده است.
این پژوهش نشان می‌دهد که در نهج‌ البلاغه واژگانی وجود دارند که حتی در ترجمه‌های نامدار نهج‌ البلاغه، بر خلاف انتظار، برگردانی نادرست دارند.

کلیدواژه‌های مقاله :واژه شناسی حدیث؛ مطالعات ترجمه؛ فارسی‌زدگی؛ نقد ترجمه‌های نهج البلاغه