تأثیرات جریان مدینه محوری در گسترش و ترویج برخی قرائات قرآنی

نشریه : مطالعات قرآن و حدیث

نویسنده : پديدآورنده : محمد جانیپور

سال دهم / شماره پیاپی 20 / صفحه 91-114

چکیده :

بررسی تحولات صورت گرفته در خصوص گسترش قرائات در بوم‌های مختلف و شیوع اختلافات و کثرت قُراء مشهوری که قرائتی خاص بدان‌ها منتسب است، نشان می‌دهد که جریان‌های تاریخی ـ فرهنگی مهمی زمینه‌ساز این اختلافات بوده و در پژوهش‌های قرآنی می‌بایست به این‌گونه عوامل تاریخی و فرهنگی نیز توجه نمود. از جمله این جریان‌های تاریخی ـ فرهنگی مهم و اثرگذار در بسیاری از تحولات علوم قرآنی، جریان «مدینه محوری» بوده است که در این مقاله تلاش شده تا تأثیرات این جریان در گسترش و ترویج برخی قرائات قرآنی در طول تاریخ جهان اسلام بررسی شود. آنچه اهمیّت پرداختن به این موضوع را ترسیم می‌کند؛ ابهام در برخی گزارش‌های تاریخی مربوط به علل گسترش و ترویج برخی قرائت‌های خاص در بوم‌های خاص جهان اسلام است که به علت تحوّل فهم‌های مختلف صورت گرفته از این گزارش‌های تاریخی درگذر زمان، و عدم تبیین دقیق جریان‌های تاریخی ـ فرهنگی، امروزه نتوانسته‌ایم نگاه واقع بینانه ای به مسئله اختلاف قرائات قرآنی داشته باشیم.

کلیدواژه‌های مقاله :تاریخ اسلام؛ اختلاف قرائات؛ قراء سبعه؛ مدینه؛ بصره‏