مبانی انسان‌شناختی علوم انسانی اسلامی در قرآن کریم

نشریه : مطالعات قرآن و حدیث

نویسنده : پديدآورنده : محمود کریمی

سال دهم / شماره پیاپی 20 / صفحه 231-262

چکیده :

برای تولید علم در هر یک از رشته های علوم انسانی ویژگی‌های انسان، ظرفیت‌های خاص او و عوامل تکامل و انحطاطش باید روشن شود. این‌ها همه می‌تواند در نوع، کیفیت و نتایج علوم انسانی اثرگذار باشد. به همین دلیل مبانی انسان‌شناختی علوم انسانی غربی با مبانی انسان‌شناسی علوم انسانی اسلامی متفاوت است. علوم انسانی نشات گرفته از غرب، نتایج و عواقبی را برای فراگیران و دانشمندان این کشورها خواهد داشت که در موارد زیادی با فرهنگ، دین ، ارزش‌ها و هنجارهای جامعه اسلامی در تعارض است. برای حل این مساله، پژوهش حاضر بخشی از مبانی علوم انسانی را که به شناخت انسان و ویژگی‌های او مربوط می‌شود و می‌تواند دستاوردهای علوم انسانی را تغییر دهد و درعین‌حال در آثار موجود به‌طور نظام مند به آنها پرداخته نشده، با استناد به قرآن کریم مورد بررسی قرار داده است. نوشتار پیش رو، با روش توصیفی تحلیلی و با بررسی دیدگاه چندین دانشمند معاصر از جمله امام خمینی(ره) و پیروان مکتب فکری علامه طباطبایی(ره)، شش مبنا را که از مهم‌ترین مبانی انسان‌شناختی در علوم انسانی اسلامی هستند و می‌توانند سرنوشت علوم انسانی موجود را تغییر دهند مورد بحث قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌های مقاله :علوم انسانی اسلامی؛ علم دینی؛ نهضت نرم افزاری؛ تحول علوم انسانی؛ مبانی ‏انسان‌شناسی