راوی پژوهی «محمد بن علی بن نعمان» معروف به «مؤمن الطاق»

نشریه : علوم و معارف قرآن و حدیث

نویسنده : پديدآورنده : مرتضی حائری شیرازی
پديدآورنده : محمد فیاضی

سال دوم / شماره پیاپی 8 / صفحه 39-55

چکیده :

محمد بن علی بن نعمان، ملقب به «مومن الطاق»، از اصحاب امام صادق(ع) است. او _ که متکلمی توانا_ در مناظرات بسیاری با دشمنان اهل بیت(ع)، به دفاع از مکتب خاندان عصمت می پرداخت و بر مخالفان خویش فائق می آمد. از این رو در کتب اهل سنت، از او با نام «ظیطان الطاق» یاد شده و فرقه ای به نام «شیطانیه» را به وی نسبت داده اند. اما در مقابل، در روایات چندی از وی تجلیل شده و در متون حدیثی و تاریخی شیعی، «مومن الطاق» لقب گرفته است. پژوهش حاضر با گرد آوری و بررسی مطالب گزارش شده درباره این شخصیت از منابع رجال، تراجم و تاریخ، تحلیلی از شخصیت روایی و علمی وی ارائه داده و کوشیده است برخی اتهامات طرح شده علیه او را ریشه یابی کند و پاسخ گوید.

کلیدواژه‌های مقاله :رجال، متکلمان شیعه، مومن الطاق، شیطان الطاق، شیطانیه، گونه شناسی روایات، شخصیت شناسی