24 مرداد

۲۴ مرداد
ارتحال میرزا محمد حسین نایینی؛ استاد گرانقدر حوزه علمیه نجف (۱۳۱۵ش)
شرح مناسبت:
میرزا محمد حسین نایینی غروی در سال ۱۲۷۷ه‍ . ق در یک خانواده مذهبی و مشهور در شهر نایین دیده به جهان گشود.
تحصیلات ابتدایی خود را در زادگاهش آغاز و در هفده سالگی، در سال ۱۲۹۴ه‍ . ق برای تکمیل تحصیل، رهسپار حوزه علمیه اصفهان شد.
سال ۱۳۰۳ه‍ . ق برای طی مراحل عالیه تحصیلات خود، راهی نجف شد و بعد از اقامت محدود در آنجا تحصیل در سامره را ترجیح داد.
با نگارش رساله مهم تنبیه الامه و تنزیه المله در سال ۱۳۲۷ه‍ . ق، جریان جدیدی را پایه گذاری کرد و از همان دوران انتشارش مورد توجه علما قرار گرفت. نایینی با آرزوی دستیابی به مجد و عظمت از بین رفته تمدن اسلامی، شرط اصلی و اولیه را در تغییر شیوه حکومت از استبداد فردی به مشروطه مردمی می داند. وی رکن دوم را برای حکومت مشروطه لازم می شمارد و بحث مجلس را عنوان می کند، که ناظر و واضع قوانین جدید بوده و حافظ محدودیت اقتدار دولتی و مسئول دولت است.
وی همچنین مفاهیمی چون قانون اساسی، مجلس شورای ملی، آزادی و برابری را مورد بحث قرار می دهد و به این ترتیب، اندیشه سیاسی دینی را در ایران با واقعیت اجتماعی درگیر می کند.
علامه نایینی در کنار فعالیتهای سیاسی، از اقدامات فرهنگی و تشکیل حوزه های درسی و تألیف نیز، غافل نبود.
میرزا محمدحسین غروی نایینی، بعد از یک عمر تلاش در عرصه های علمی و سیاسی در سن ۷۸ سالگی در تاریخ شنبه ۲۶ جمادی الاول سال ۱۳۵۵ برابر با سال ۱۳۱۵ه‍ . ش در نجف از دنیا رفت و در صحن مرقد امام علی(ع) به خاک سپرده شد.
منبع: مركز پژوهشهای صدا و سیما
آیات و روایات:
ارتحال میرزا محمد حسین نایینی؛ استاد گرانقدر حوزه علمیه نجف (۱۳۱۵ش)
رسول اللّه صلى الله علیه وآله:
أوحَى اللّهُ عز و جل إلى إبراهیمَ(ع): یا إبراهیمُ، وإنّی عَلیمٌ احِبُ كُلَّ عَلیم .
خداوند عز و جل به ابراهیم(ع) وحى كرد: اى ابراهیم! من دانایم و هر دانایى را دوست دارم.
جامع بیان العلم: ۱/ ۴۸
رسول اللّه صلى الله علیه وآله:
العُلَماءُ وَرَثَةُ الأَنبِیاءِ، یحِبُّهُم أهلُ السَّماءِ، ویستَغفِرُ لَهُمُ الحیتانُ فِی البَحرِ إذا ماتوا.
دانشمندان وارثان پیامبران اند. اهل آسمان آنان را دوست دارند و چون درگذشتند، ماهیان دریا براى آنها آمرزش مى طلبند.
الفردوس: ۳/ ۷۵/ ۴۲۰۹
رسول اللّه صلى الله علیه وآله:
أكرِمُوا العُلَماءَ فَإِنَّهُم وَرَثَةُ الأَنبِیاءِ، فَمَن أكرَمَهُم فَقَد أكرَمَ اللّهَ ورَسولَهُ.
دانشمندان را گرامى بدارید كه آنان وارثان پیامبران اند، پس هركس آنان را گرامى بدارد، خدا و پیامبرش را گرامى داشته است.
تاریخ بغداد: ۴/ ۴۳۸
رسول اللّه صلى الله علیه وآله:
مَن جاءَهُ المَوتُ وهُوَ یطلُبُ العِلمَ لِیحیی بِهِ الإِسلامَ فَبَینَهُ وبَینَ النَّبِیینَ دَرَجَةٌ واحِدَةٌ فِی الجَنَّةِ.
هركس را مرگ در رسد، در حالى كه براى زنده كردن اسلام دانش مى جوید، میان وى و پیامبران در بهشت یك درجه بیش نباشد.
سنن الدارمی: ۱/ ۱۰۶/ ۳۶۰
رسول اللّه صلى الله علیه وآله:
أقرَبُ النّاسِ مِن دَرَجَةِ النُّبُوَّةِ أهلُ العِلمِ وأهلُ الجِهادِ.
نزدیكترین مردم به درجه پیامبرى، اهل دانش و جهادند.
إتحاف السادة: ۱/ ۷۳
پیامبر خدا صلى الله علیه وآله:
یشفَعُ یومَ القِیامَةِ ثَلاثَةٌ: الأَنبِیاءُ ثُمَّ العُلَماءُ ثُمَّ الشُّهَداءُ.
روز قیامت سه تن شفاعت مى كنند: پیامبران، سپس دانشمندان و پس از آن شهیدان.
سنن ابن ماجة: ۲/ ۱۴۴۳/ ۴۳۱۳