آیه مودت و معنای قربی

پرسش :

بعضی علمای اهل سنت گفته اند حدیثی که «قربی» در آیه مودت را به اهل بیت پیامبر(ص) تفسیر کرده اند، ضعیف است. آیا این سخن درست است؟



پاسخ :

آیه مودّت:

قُل لا أَسْأَلُکُمْ عَلَیهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَیٰ.[۱]

بگو از شما در برابر رسالتم، هیچ پاداشی نمی طلبم، مگر محبّت ورزیدن به خویشاوندانم را.

اوّل این که ضعف سندی این روایت به سبب وجود شخصی به نام حسین بن حسن اَشقَر کوفی (م ۲۰۸ق) در آن است[۲]که وی، به اتّهام تمایل به شیعیان، تضعیف و جرح شده است، در حالی که برخی از رجالیان اهل سنّت، او را توثیق کرده اند.[۳]

دوم این که متن، به وسیله روایات سبب نزول و روایت نقل شده از امام سجّاد(ع) در پاسخ به آن مرد شامی، تقویت می شود.

سوم این که این روایت، توسّط بسیاری از دانشمندان اهل سنّت، همچون ثعلبی، ابن ابی حاتم، زمخشری، حاکم حسکانی، هیثمی و طبرانی، گزارش شده است.[۴]

چهارم این که ثعلبی بعد از گزارش این روایت می گوید: حدیث کسا و دیگر احادیث در مناقب این خانواده، گواه این تفسیر است.[۵]


[۱]. شورا: آیه ۲۳.

[۲]. ر.ک: المعجم الکبیر: ج۳ ص۴۷ و ج۱۱ ص۳۵۱.

[۳]. ر. ک: میزان الإعتدال: ج۱ ص۵۳۱.

[۴]. تفسیر الثعلبی: ج۸ ص۳۱۰، تفسیر ابن أبی حاتم: ج۱۰ ص۳۲۷۶ ـ ۳۲۷۷، الکشّاف: ج۴ ص۲۱۹ ـ ۲۲۰، شواهد التنزیل: ج۲ ص۱۸۹، مجمع الزوائد: ج۷ ص۱۰۳، المعجم الکبیر: ج۳ ص۴۷ و ج۱۱ ص۳۵۱.

[۵]. تفسیر الثعلبی: ج۸ ص۳۱۰ ـ ۳۱۱.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت