طهارت اهل بیت(ع) مورد استناد اهل بیت(ع)

پرسش :

آیا اهل بیت(ع) برای اثبات حقانیت خود، به طهارت خویش استناد کرده اند؟



پاسخ :

بايد دانست كه طهارت، ويژه اهل بيت و در عرصه هاى عقيده، اخلاق و عمل است و زيرساز ويژگى هايى است كه موجب شايستگى آنان براى هدايت و راهبرى امّت اسلام مى گردد. از همين رو، در صدر همه ويژگى هاى آنهاست و در مقام اثباتِ حقّانيت آنان در برابر كسانى كه حقوق ايشان را ناديده مى انگاشتند ، بارها بدان استدلال شده است. امام على عليه السلام در جريان سقيفه[۱]و خوددارى از بيعت با ابو بكر ، ضمن بر شمردن فضايل خود ، خطاب به او فرمود:

تو را به خدا سوگند مى دهم : آيا در روز كسا، من و خانواده ام و فرزندانم مشمول دعاى پيامبر خدا شديم ، يا تو، آن جا كه فرمود: اينان، خاندان من هستند . به سوى تو روان اند ، نه آتش ؟

و البتّه ابو بكر در پاسخ گفت: تو و خانواده و فرزندانت.[۲]

نيز در جريان فَدَك ، براى اثبات حقّانيت فاطمه عليهاالسلام ، خطاب به ابو بكر، به آيه تطهير استدلال مى كند و مى فرمايد:

درباره اين آيه شريف:  «خداوند، فقط مى خواهد آلودگى را از شما خاندان [ پيامبر ]بزُدايد و شما را پاك و پاكيزه گرداند»  ، به من بگو در حقّ چه كسى نازل شده است؛ در حقّ ما ، يا ديگران؟

كه در اين جا هم ابو بكر گفت: در حقّ شما .[۳]

همچنين، در ماجراى شورايى كه به فرمان عمر براى تعيين خليفه بعد از او تشكيل شد، على عليه السلام براى اثبات شايستگى خود ، به آيه تطهير استدلال مى فرمايد و خطاب به شورا مى گويد:

شما را به خدا، آيا كسى در ميان شما هست كه آيه تطهير در حقّ او نازل شده باشد؟

و البتّه جواب حاضران در شورا ، منفى بود .[۴]

نيز در زمان خلافت عثمان، در جمع مهاجران و انصار ، هنگامى كه آنها در مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله فضايل خود را مى گفتند و از على عليه السلام مى خواستند او هم چيزى بگويد، ضمن تأييد خدمات آنان به اسلام ، در بيان فضيلت خود ، به واقعه كسا و آيه تطهير اشاره كرد .[۵]

ايشان همچنين ، در جريان فتنه ناكثين و جنگ افروزان جمل، هنگامى كه آنان را به بيعت مجدّد دعوت فرمود ، براى اثبات حقّانيت خود ، ضمن بر شمردن فضايل خويش، به ويژگى طهارت، اشاره كرد و فرمود :

هان ! ما اهل بيتى هستيم كه خداوند ، هر گونه پليدى را از آنها دور كرده و كاملاً پاكشان گردانيده است .[۶]امام على عليه السلام همچنين در نامه اى به معاوية بن ابى سفيان، بر همين ويژگى تأكيد مى فرمايد و مى نويسد:

ما خاندانى هستيم كه خداوند ، هر گونه پليدى را از آنها دور كرده و كاملاً پاكشان گردانيده است .[۷]

در واقعه صِفّين نيز، هنگامى كه دو لشكر در برابر هم صف آرايى كردند ، امام عليه السلام ضمن خطابه اى ، به رويداد كسا اشاره مى فرمايد .[۸]

همچنين ، فرزندان آن بزرگوار ، چه آنها كه در واقعه كسا حضور داشتند (مانند امام حسن و امام حسين عليهماالسلام) و چه آنها كه حضور نداشتند (مانند امام زين العابدين، امام باقر و امام رضا عليهم السلام ) ، در مقام اثبات حقّانيت اهل بيت، به رويداد كسا و آيه تطهير استناد كرده اند .

نيز يكى از همسران بزرگوار پيامبر صلى الله عليه و آله و جمعى از ياران پيامبر خدا (مانند : ابن عبّاس، سعد بن ابى وقّاص و واثلة بن اسقع) در موارد گوناگون ، به طهارت اهل بيت عليهم السلام استدلال نموده اند.[۹]


[۱]. ر.ك: شرح نهج البلاغة : ج ۲ ص ۲۱ .

[۲]. الخصال : ص ۵۵۰ ، الاحتجاج : ج ۱ ص ۳۰۸ .

[۳]. الاحتجاج : ج ۱ ص ۲۳۸ ، علل الشرائع : ص ۱۹۱ ، تفسير القمّى : ج ۲ ص ۱۵۶ .

[۴]. المناقب، ابن مغازلى : ص ۱۱۸ . نيز، ر.ك: شرح الأخبار : ص ۱۸۹ ـ ۱۹۰ ح ۵۲۹ ، الاحتجاج : ج ۱ ص ۳۲۲ .

[۵]. الاحتجاج : ج ۱ ص ۳۴۵ ، كتاب سليم بن قيس : ج ۲ ص ۶۴۶ .

[۶]. الاحتجاج : ج ۱ ص ۳۷۱ ، بحار الأنوار : ج ۳۰ ص ۱۳۶ .

[۷]. الغارات : ج ۱ ص ۱۹۹ . نيز، ر.ك: بحار الأنوار: ج ۳۳ ص ۱۳۳ .

[۸]. كتاب سليم بن قيس : ج ۲ ص ۷۶۱ .

[۹]. ر . ك : اهل بيت عليهم السلام در قرآن و حديث : بخش سوم / فصل يكم : مهم ترين ويژگى هاى اهل بيت / كاوشى درباره حديث ثقلين .



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت