مبنای ملاک‌های ترجيح اقوال رجاليون در تعارض جرح و تعديل

نشریه : حدیث پژوهی

نویسنده : پديدآورنده : سید مجتبی عزیزی
پديدآورنده : میثم مطیعی

سال / شماره پیاپی / صفحه 49-84

چکیده :

صاحبان منابع مهم رجالی و ديگر علمای بزرگ رجال در مواضع متعددی در جرح و تعديلِ برخی از رجال حديث، اتفاق نظر ندارند، بلکه اختلاف‌هايی جدی دارند. برای حل اين اختلاف‌ها لازم است که ملاک‌هايی برای ترجيح اقوال رجاليون در مواضع اختلاف آن‌ها در جرح و تعديل يافت. بحث از اين ملاک‌ها و تحليل آن‌ها، هدف اصلی مقالۀ حاضر است. برخی ازملاک‌های بزرگان رجال در اين زمينه عبارت‌اند از: رجوع به شخصيت رجالی، کيفيت قول جارح و معدِّل، نحوۀ دسترسی جارح و معدِّل به احوال راوی، تقديم قول جارح، جمع بين قول جارح و معدِّل(قول به تفصيل)، تقديم قول معدِّل. نگارندگان در مقالۀ حاضر می‌کوشند تا با بررسی سابقه و مبانی اين ملاک‌ها و نيز بررسی مواردی از آن‌ها، دربارۀ چند تن از رجال حديث مورد اختلاف، نشان دهند که مبنای اصلی وضع ملاک‌های مذکور «زيادتی علم» است و بر اين مبنا نمی‌توان يکی از اين ملاک‌ها را در همۀ موارد اختلاف در جرح و تعديل روات جاری دانست؛ حتی در برخی موارد، مبنای «زيادت در علم و بيشتر بودن اطلاع» باعث می‌شود که اين قاعده‌ها در جهت عکس اعمال شود.

کلیدواژه‌های مقاله :علم رجال، جرح، تعديل، تعارض جرح و تعديل، اختلاف رجاليون، ملاک تقديم جارح، زيادت علم.