درباره کتاب

در تمامی فهارسی که ذکری از آن به میان آورده‌اند، از این کتاب به عنوان کتابی در اصول دین یاد کرده‌اند. شاید این امر به جهت طرح پاره‌ای مباحث همچون هدف خلقت انسان، بیان رسول و نبی و محدث، بلاد اسلام و کفر و... در این کتاب باشد در حالی که این‌ها همگی در راستای وصول به همان مقصد و وضوح همان مطلب یعنی اثبات ولایت و امامت علی (ع) و حقانیت تشیع می‌باشد.[۱]

انگیزه نگارش و نگرش مؤلف

عماد طبری در مقدمه کتاب طی ۶فصل، ضمن تمهید مقدمات بحث سبب تالیف کتاب را تمنای دوستان دانسته که تألیف کتابی به فارسی کردند در امامت تا در روز قیامت حجت همگان باشد.[۲]

وی سپس طی ابواب ده گانه کتاب به تبیین ضرورت امامت و چگونگی انتخاب امام و بطلان دیدگاه اهل سنت و نقد پاره ای از روایات جعلی آن‌ها و... می‌پردازد. آنچه در این کتاب به نحو بارزی جلب نظر می‌کند روشن بینی و دوری مولف آن از تعصبات خام و منفی می‌باشد چنانکه به دور از چنان تعصباتی و بدون توهین و بی احترامی به هیچ یک از فِرَق و مذاهب، تنها با استدلال متین و به کمک شواهد برگرفته از کتب مخالفین به دفاع از حریم امامت اهل بیت(ع) پرداخته است. با توجه به اینکه این کتاب در قرن هفتم هجری و مناسب با آگاهی‌های آن زمان تألیف گردیده و با توجه به فضای علمی آن عصر، به خوبی از عهده این مهم برآمده است.

مولف با بهره گیری از ادله عقلی و قرآنی و نیز مدد جستن از روایات منقول از کتب اهل سنت در پاره ای موارد به ابداعات و ابتکاراتی نیز دست زده است.

محتوای کتاب

تحفه الابرار مشتمل بر یک مقدمه و ده باب و هر باب متضمن فصولی است:

اول: در بیان معنای رسول، نبی و محدث و بیان مبانی نبوت و عصمت.

دوم: در بیان لزوم نصب امام برای آدمیان.

سوم: پرسش و پاسخ درباره دلیل بر حقانیت مذهب شیعه با استناد به دلایل عقلی و نقلی.

چهارم: بیان نسب پیامبر اکرم(ص)، فاطمه(س) و ائمه(ع) و زمان ولادت ایشان و نیز مدت عمر ایشان و تعداد و نام فرزندان آن بزرگواران همچنین مدفن آنان (ع).

پنجم: اثبات وجود صاحب الزمان و نیز غیبت و خفاء ولادت حضرت و طول عمرش.

ششم: بیان بلاد اسلام و بلاد کفر و نیز تقیه.همچنین بیان حال کافر و مجانین و اطفال کفار و اطفال مؤمنان و...

هفتم: اخبار ساختگی امویان و افترائاتی که بر پیامبر اکرم (ص) بسته‌اند.

هشتم: چند سوال درباره شیعه ایراد می‌کنند و شیعه بدان ها پاسخ می‌گوید.

نهم: آنچه عالمان سلف و عالمان پس از ایشان درباره صحابه گفته‌اند.

دهم: مسائل متفرقه.[۳]

نسخه شناسی

از این کتاب، نسخه‌های متعددی وجود دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

نسخه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به شماره ۵۲۰۵ مربوط به سال ۱۰۴۰-ق.

نسخه کتابخانه اهدایی سعید نفیسی به دانشگاه تهران به شماره ۴۵ مربوط به سال ۱۰۳۰-ق.

نسخه کتابخانه آستان قدس رضوی به شماره ۹۷۲۳.

نسخه کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری به شماره ۶۳۹۵ مربوط به سال ۱۲۷۳ ه- ق.[۴]

ترجمه و چاپ

این کتاب توسط عبدالرحیم مبارک به عربی ترجمه شده و آستان قدس رضوی چاپ و منتشر کرده است.

این کتاب با تصحیح و تحقیق آقای سید مهدی جهرمی در قطع وزیری در ۳۲۳ صفحه برای بار نخست در سال ۱۳۷۶ ه-ش توسط دفتر«نشر میراث مکتوب» در تهران منتشر شده است.