شرح دعاي صباح (شوشتري) - صفحه 155

ترجيع گويند .
و بعضى بر لفظ ترجيع ، عبارت مُطرب افزوده اند كه طرب آورنده است ، و مراد آن است كه اثرى در مستمع كند و سُرورى يا حُزنى در او راه يابد .
و علماى لغت ، غِنا را به معنى آهنگ گرفتن و آواز در حلق گردانيدن مى دانند . بنا بر اين ، غِنا مشتمل بر لفظ مُهمَل مستعمل «يللا تللا» و هر آهنگى است كه آواز را با آن در حلق گردانند و موافق بحرهاى موسيقى باشد .

[ دليل ديگر بر حرمت غنا ]

قال / 118 / العلاّمة في التحرير :
الغِناء حرام ، و هو مَدُّ الصّوت المشتمل على الترجيع المُطْرِب ، يفسق فاعلُه ، ويُردّ شهادتُه [ به ]سواء كان في الشعر أو القرانِ ، وكذا مُستمِعُه سواء كان اعتقد إباحتَه أو تحريمه . ۱
و با وجود آن كه آواز خوب ، بد نيست و آهنگ بى تحرير ، مذموم نيست ، روزى عمّم مرحوم مولانا عبداللّه از والد مرحوم خود مولانا حسنعلى ـ رحمة اللّه عليه ـ نقل كرد كه : والدم كه قرآن تلاوت مى نمود ، مرا خوش مى آمد در طفوليت از تلاوت او . يك روزى به تقريبى گفتم : شما خوب مى خوانيد قرآن را . گفت : من قرآن را خوب مى خوانم ؟ گفتم : بلى . مى گفته مرحوم مولانا حسنعلى كه تا حيات والدم باقى بود ، ديگر هرگز بلند تلاوت او را نشنيدم .
حاصل ، اين جماعت ، خوانندگى مى كنند و مى شنوند و دست به هم مى كوبند و مى چرخند و اظهار بيهوشى مى كنند و در چلّه مى نشينند و ترك حيوانى مى كنند و اكثر ايشان ، ترك تزويج نيز مى كنند . مع هذا ، كثرت ازواج از سُنَن پيغمبران و كثرت طروقه از اوصاف انبياست ، و آنچه از احوال ايشان مذكور شد ، بدعت است . پس استحكام قواعد ايمان و قلع و قمع اهل بِدَع و خدعه و مُرائيان بر ذمّه ظلّ اللّهى ثابت است و رعايت و حمايت شرع و دين ، بر همه مردمان ، خصوصاً بر ايشان واجب است .

1.تحرير الأحكام ، ج ۲ ، ص ۲۰۹ .

صفحه از 231