موضوع كتاب ، همچنان كه از نامش پيداست ، نقل احاديثى در فضايل و مناقب اهل بيت عليهم السلام است . كتاب ، شامل 112 حديث با ذكر راوىِ نخست و حذف ساير راويان است . محقّق كتاب ـ كه به مأخذ يابى احاديث آن پرداخته ـ بر آن است كه نويسنده در نگارش اثر ، تحت تأثير مئة منقبة فضل بن شاذان (/شادان) قمى بوده و حدود يكْ سوم از احاديث غاية المرام ، همان احاديث آغازين مئة منقبة است . ۱
ساير احاديث ، آن سان كه از مأخذيابى محقّق كتابْ برمى آيد ، از مصادر ديگرى (مانند آثار صدوق ، بشارة المصطفى ، الأمالى مفيد و دلائل الإمامة) برگرفته شده است . در اين ميان ، براى احاديث شماره 86 ، 90 ، 102 و 111 ، مأخذى يافت نشده است .
غاية المرام ، از روى نسخه منحصر به فرد موجود در كتاب خانه آستان قدس رضوى كه توسّط على بن حسن كرمانى به سال 930 ق ، كتابت شده ، با تحقيق آقاى عليرضا هَزار در دفتر ششم ميراث حديث شيعه (ص15 ـ 81) توسّط مركز تحقيقات دارالحديث ، انتشار يافته است .
5 . مختصر بصائر الدرجات ۲
اين كتاب ، از آثار مهم مربوط به حوزه فضايل اهل بيت عليهم السلام است كه در قرن هشتم هجرى نوشته شده است . نويسنده كتاب ، شيخ حسن بن سليمان حلّى (زنده در 802ق) ، با تلخيص كتاب بصائر الدرجات سعد بن عبد اللّه اشعرى قمى(م ح 300 ق) و افزودن رواياتى از منابع ديگر با ذكر نام مأخذ ، اين كتاب را پديد آورده است . ۳ كتاب ، از مصادر بحار الأنوار ۴ و وسائل الشيعة ۵ است .
1.غاية المرام ، ص۱۹ (مقدّمه محقّق) .
2.أمل الآمل، ج ۲، ص ۶۶ (ش ۱۸۰)؛ الذريعة، ج ۲۰، ص ۱۸۲ (ش ۲۴۹۶).
3.الذريعة، ج ۲۰، ص ۱۸۲ (ش ۲۴۹۶) .
4.بحار الأنوار، ج ۱، ص ۱۶.
5.وسائل الشيعة، ج ۳۰، ص ۱۵۵.
