67
روح و ريحان ج3

تطهير و تصفيه باطن مى نمايد .
و حج بعد از صوم مذكور شد ؛ از آنكه به جان و مال بعد از اين تطهير است كه از خود كرده است پس بايد به سوى حج رود ؛ از آنكه ۱ آن افضل اعمال بدنيه است به واسطه اينكه تمام اعمال خيريه در اوست ۲ .
آنگاه غير را به اين نعمت عظمى كه جهاد است بخواند تا غير هم بذل جان و مال كند ، چون سائرين به قول و فعل وى تقليد كردند همان معنى امر به معروف و نهى منكر است .

حديث زراره در اينكه بناء اسلام پنج چيز است

و در كتاب « محاسن » ۳ برقى از زراره مروى است : عن الباقر عليه السلام قال : « بنى۴الاسلام على خمسة اشياء : على الصلاة والزكاة والحج والصوم والولاية » .
قال زرارة : فأى ذلك أفضل ؟
قال عليه السلام : « الولاية لأنها مفتاحهن ، والوالى هو الدليل عليهن » .
قلت : ثم الذى يلى تلك فى الفضل ؟
قال : « الصلوة ، إن رسول اللّه صلى الله عليه و آله قال : الصلاة عمود دينكم » .
قال : قلت : ثم الذى يليه فى الفضل ؟

1.كلمه در متن پاك شده است .

2.مروى است : « افضل اعمال بدنيّه ، نماز است » ، و نماز در حج است ، پس حج مجموعه عبادات است . ( حاشيه مؤلف رحمه الله ) . نگارنده گويد : مضمون مذكور صريح روايات نيست ولى از روايات استفاده مى شود ، نمازى در مستدرك سفينة البحار ۶/۳۴۳ به نقل از مجلسى ، و مناوى در فيض القدير ۲/۵۸۱ به اينكه نماز افضل اعمال بدنيه است اشاره كرده اند .

3.محاسن ۱/۲۸۶ ح ۴۳۰ .

4.در چاپ سنگى واژه « الأمر » آمده است كه در هيچ يك از مصادر يافت نشد ، به غرض صحت بايد « أمر » بدون الف و لام باشد ، فتأمّل .


روح و ريحان ج3
66

نوشته ام شايد قدرى مطالعه كرده زمان خواندن و گفتن اثرى در نفس خود حاصل شود .

در جهت بيان حضرت عبدالعظيم عليه السلام ترتيب احكام را

اما وجه اينكه حضرت عبدالعظيم عليه السلام اين فرائض را به اين ترتيب ذكر كرد و به حضور امام عليه السلام عرضه داشت و مطبوع شد خوب است اشاره اى بشود إن شاء اللّه تعالى .
بدان اسلام بر پنج قواعد مبتنى است : يكى از آنها توحيد است ، و توحيد اول اين اصول و قواعد است ، و از اجزاء و شرايط آن نبوت و ولايت است ، يعنى اين دو مرتبه مندرجند در مرتبه توحيد مانند اندراج معلول با علت و انضمام شرط با مشروط و متعلقند به توحيد به مثابه تعلق مظهر به مظاهر و ولايت ، قائم مقام توحيد است .
و اول فرعى از فروع توحيد تولاّ و تبراست ، بعد از آن نماز است ؛ از آنكه نماز در مرتبه ثانويه مقرر شده ؛ لما قد ورد من الأخبار القدسية : « قسَّمْتُ الصلاة بينى وبين عبدى »۱ .
بعد از نماز زكات قرار داده شد ؛ از آنكه تطهير اموال از اوست ، پس نماز بين تطهيرين واقع شد : اول : « ليست الصلاة الا بطهور »۲ ، و ثانى « خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ »۳ .
و صوم در تلو زكات قرار داده ؛ از آنكه زمان انقضاء صوم تطهير رقاب اهل استحقاق است به فطريه دادن ، پس مناسب بود در ضمن تطهير اموال ذكر شود ، و صوم نيز خود

1.روايت عامّى است . رجوع كنيد به : مسند احمد ۲/۲۴۱ و۴۶۰ ، صحيح مسلم ۲/۹ .

2.مشهور : « لا صلاة الاّ بطهور » . بنگريد به : سرائر ۱/۱۳۹ ، من لا يحضره الفقيه ۱/۳۳ ح ۶۷ ، تهذيب الاحكام ۱/۴۹ ح ۱۴۴ .

3.توبه : ۱۰۳ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 174916
صفحه از 427
پرینت  ارسال به