امام باقر علیه السلام
لَحَديثٌ واحِدٌ تأخُذُهُ عَن صادِقٍ خَيرٌ لَكَ مِنَ الدُّنيا و ما فِيها ؛
يك حديث كه آن را از فردى راستگو فرا مى گيرى ، براى تو بهتر است از دنيا و آنچه در آن است .
امالى مفید ص 142
چکیده : مساله «تسميه»، در بعضى از ابواب كتابهاى حديثى و قواعد فقهى مطرح شده است . در اين نوشتار، نخست اين مساله را از منظر «حديثشناسى» مورد پژوهش قرار داده، سپس حكم آن را استخراج و استنباط خواهيم كرد .
نویسنده :
چکیده : از دیدگاه شهید مطهری;، بر اساس روایات، حکم اولی ازدواج موقت، کراهت با هدف منع از تنوعطلبی (ذواقیت) و هوسرانی است؛ ولی در برخی دیگر از روایات، به عنوان حکم ثانوی، یعنی به قصد احیای سنت متروک اسلام، به آن ...
چکیده : فقه رضوی از کتابهای چالش‌برانگیز و تأثیرگذار در مجامع فقهی امامیه بهشمار می‌رود. این کتاب در برخی منابع فقهی و کتاب‌شناسی، به استنادِ گزاره‌ها و شواهد سه‌گانه ذیل، اثرِ تألیفی یا املایی امامرضا(علیهالسلام) دانسته شده است: نخست، مستندات تاریخی همچون ...
چکیده : صرف نظر از اهداف آمريكا در طرح مسئله تروريسم و سياست های كينه توزانه و نقشه های هدفداری كه اين كشور برای بسط هژمونی خود در جهان، تحت عنوان مبارزه با تروريسم و ترويست ها دارد، هدف ما در اين ...
چکیده : «تروريسم» يكى از مهم‌ترين مباحثى است كه اكنون در ميان سياست‌مداران و انديشمندان سياسى از آن زياد سخن به ميان آورده مى‌شود و به دليل اهميت چنين موضوعى، آثار مكتوب و غير مكتوبى در قالب‌هاى گوناگون، تدوين و ارائه گرديده ...
چکیده : نقش و تأثير قواعد فقه و گستره آن در نظام حقوقی ايران و اهميت و كارآمدی آن را نمی توان ناديده گرفت. برای حل مشكلات نظام حقوقی، لازم است به متون فقهی اسلام مراجعه كنيم. انصاف اين است كه در ...
چکیده : «ولايت امر» به عنوان يکی از واژگان مهم و پرکاربرد در فقه و منابع آن، دارای کاربردهای گوناگونی است. در عصر غيبت، مصداق ولي امر فقيه عادل است. اين مقاله با رويکرد و روش توصـيفي، همبستگي، و علّـي به جمع‌آوري ...
چکیده : یکی از موضوعات شایان توجه در حوزۀ پژوهش های حدیثی و فقهی، توجه به «سبب ورود حدیث» یا به‌عبارتی، «شأن صدور حدیث» است. سبب ورود حدیث، کارکردها و فواید متعددی دارد که یکی از مهم‌ترین فواید مترتّب بر آن، فهم ...
چکیده : مهم‌ترین منبع شناخت آموزه‌های دین اسلام پس از قرآن کریم، روایات معصومان (ع) است؛ که در مجموعه‌های روایی گردآوری شده است. البته عواملی باعث شده تا این میراث گران بها در مسیر واقعی خود قرار نگیرد. از این رو عالمان ...
چکیده : برخى مكاتب بشرى همچون اديان آسمانى مكلف بودن انسان را مى پذيرند. اما دوران معاصر، دوران رشد مكاتب جديدى است كه بر مبناى انسان محورى شكل گرفته است؛ مكاتبى كه غالباً حق محورى را بر تكليف محورى ترجيح داده و ...
چکیده : يكى از احكام متفاوت بين زن و مرد، مسئله پوشش بدن در حالات گوناگون است. در حال نماز و طواف و در برابر نامحرم، مرد لازم است تا عورتين خود را بپوشاند، اما زن بايد تمام سر و بدن منهاى ...
چکیده : «حق كار زنان» پس از انقلاب صنعتى و پيدايش كارخانه‌هاى نوين صنعتى، در صدر مباحث سياسى و اجتماعى قرار گرفت و نگرش‌هاى متفاوتى نسبت به اين موضوع پديدار گشت. از يك‌سو، تأكيد افراطى مكتب ليبرال ـ سرمايه‌دارى و جنبش فمينيستى ...
چکیده : يكى از مسائلى كه ذهن هر محقق را مشغول مى‌سازد اين است كه چرا در جهان معاصر، با وجود قانون و قدرت‌هاى سياسى و مجريان قانون، ظلم و تجاوز و تعدّى به افراد، گروه‌ها و ملل مستضعف وجود دارد؟ با ...
چکیده : اين نوشتار به بررسى، شناسايى و حمايت از حقوق شهروندى در برخى ويژگى هاى فقه اهل‌بيت عليهم السلام مى پردازد. در فقه اهل‌بيت عليهم السلام نسبت به حقوق شهروندى تأكيد فراوان شده است كه از جمله آنها، مى توان به ...
چکیده : گسترش جوامع انسانى و توسعه شهرنشينى موجب پيدايش پديده هايى همچون تخريب و آلودگى محيط زيست شده است كه اين گونه موارد موجب از بين رفتن محيط زيست گشته است. به دليل اهميت اين پديده در روند حيات انسانى عصر ...
چکیده : شيعه همواره مدعى بوده است كه در خاستگاه حكومت خلفاى پس از پيامبر صلى الله عليه و آله، نوعى دوگانگى پديد آمده است. از اين رو، حكومت خلفا را فاقد مشروعيت دانسته و معتقد است خليفه مشروع پيامبر صلى الله ...
چکیده : حجیت خبر واحد یکی از مباحث مهم اصول فقه است. از آنجا که اثبات حجیت یک چیز در یک علم، تلازمی حتمی با حجیت آن چیز در دیگر علوم ندارد و همان‌گونه که برخی حجیت خبر واحد را در فقه ...
چکیده : سازمان وکالت، مجموعه اي متشکل از امامان معصوم (ع) و عده اي از پيروان نزديک و وفادار آنان بود که با همکاري يکديگر، تشکيلات هماهنگ و منسجمي را پديد آوردند تا با اتکاء بر آن پيشبرد اهداف ديني خود را ...
چکیده : شيخ صدوق در کتاب من لايحضره الفقيه، مجموعه احاديثی را نقل کرده که مفاد مشترک آن ها جواز و اباحۀ عمل است. وی با پذيرش اين گروه از احاديث، بنياد قاعده ای را بنا نهاده و براساس آن، فتوا نام ...
چکیده : نماز پرکاربردترین واجب عبادی در آیات قرآن و بهترین وسیله تقرب به درگاه الهی است که ظاهر و باطن و بلکه بطون تو در تویی دارد و افزون بر احکام و آداب ظاهری، تشریع یکایک اجزای آن از فلسفه خاص ...
چکیده : در دوره های اخير، فتوايی به شيخ مفيد نسبت داده شده و مشهور گشته است. اين فتوا در غالب داستان بوده و در پی آن است تا ارتباطی را بين امام عصر و شيخ مفيد ثابت کند. تاريخِ نگارش کهن ...
چکیده : تردیدی در اهمیت برقراری نماز جمعه در اصلاح فرد و اجتماع وجود ندارد. حکم تکلیفی این امر الهی در اذهان عموم مردم متدین به تبع فتوای جمعی از فقهای عظام وجوب تخییری در زمان غیبت است. این مقاله مروری دارد ...
چکیده : در چند روايت، جواز توريه برای رهايی از کذب به طور مطلق استفاده می‌شود، و به کارگيری آن به پيامبران نيز نسبت داده می‌شود، ليک بررسی سندی و دلالی روايات يادشده در کنار تحليل آيات مورد استناد در آنها، و ...
چکیده : روزۀ روز عاشورا همواره در میان عالمان اهل سنت و عالمان شیعه معرکه آرا بوده است. سبب اختلاف، وجود دو دسته روایات موجود در کتب روایی شیعه دربارۀ آن است. بررسی سندی و نیم نگاهی به محتوای احادیث، به روش ...
چکیده : قیام مسلحانه علیه امام معصوم(ع) و نواب عام و خاص ایشان و مقابله با نظام اسلامی بغی نامیده می‌شود. این پدیده مجرمانه علیرغم سابقه طولانی در حقوق کیفری اسلامی، به تازگی با تصویب قانون جدید مجازات اسلامی به سیاهه قوانین ...
چکیده : تفسیر زبده البیان فی الاحکام القرآن اثری غنی و گرانبار از مقدس اردبیلی است، که در زمینه موضوعی آیات الاحکام به رشته تحریر در آمده است.
چکیده : نسبت فقه و اخلاق، نه‌تنها از دیرباز محل تأمل عالمان دینی بوده و ذهن آنان را مشغول ساخته است، بلکه در شرایط امروز، به‌دلیل تحولات اجتماعی و فرهنگی گسترده در زندگی بشر و تغییرات رخ‌داده در سبک زندگی، نیاز حس‌شده ...
چکیده : اعتکاف، عبادتی پرفضیلتی است. که تعبد و اخلاص از ارکان اصلی آن، به شمار می‌آید. این نوشتار، فضیلت اعتکاف را از بررسی متون قرآنی، حدیثی و گزارش‌های تاریخی، پی می‌گیرد؛ همچنین در پی پاسخ به این پرسش است که: آیا ...
چکیده : مسلمانان ، كوشش هاى فراوانى رابه نماز، اختصاص داده و كتاب هاى ارزشمند بسيارى پيرامون آداب و رمز و راز آن نگاشته اند، ولى هنوز كتابى كه اين فريضه بزرگ الهى و مسائل آن را تحليل كند و از ديدگاه ...
چکیده : در کتب معتبر حدیثی، متنی از امام رضا(ع) با موضوع تشریح اصول و مبانی دین اسلام نقل شده است که همچون رساله‌ای جامع و کامل در باب احکام دین خدا، فرائض، سنن و اعتقادات مذهب تشیع می‌باشد. اگرچه این رساله ...
