14 اسفند

۱۴ اسفند
آغازهفته احسان و نيكوكاري و روز احسان و نيكوكاري
شرح مناسبت:

مطلقِ نيکوکارى از منظر عقل و دين، پسنديده است؛ ليکن ارزش نيکى به ديگران، يکسان نيست؛ بلکه به مقتضاى عقل و شرع، شُمارى از مردم، اولويت دارند. لذا در متون اسلامى، نيکى به پدر و مادر، خويشاوندان، نيکان، آزادگان، نيازمندان، يتيمان، دوستان پدر و اهل قبور، مورد تأکيد قرار گرفته است. همچنين، نيکى متقابل نسبت به کسى که به انسان نيکى کرده، توصيه شده است.

نخستين گام در راه رسيدن به مقام ابرار، تأمّل در ارزش نيکوکارى و نقش آن در زندگى دنيوى و اُخروى است و در گام هاى بعدى، تلاش براى متّصف شدن به صفاتى که زمينه نيکوکارى را در انسان، فراهم مى سازد (مانند صداقت و مجاهدت)، براى نزديک شدن به قلّه هاى بلندى که پيشوايان نيکوکار به اوج آنها دست يافته اند، ضرورى است.

در کنار تلاش، استعانت جُستن از مبدأ نيکى ها نيز نقش مهمّى در يافتن توفيق براى پيمودن اين راه دارد.

دستيابى به ويژگى هاى اعتقادى، اخلاقى و عملى اى که در آيه ۱۷۷ از سوره بقره آمده اند، نشانه رسيدن به نخستين مرتبه از مراتب «ابرار» است و هر چه اين ويژگى ها در انسان، عميق تر و قوى تر شوند، به مراتب والاترى از جايگاه ابرار، دست مى يابد.

آیات و روایات متناسب :
روز احسان و نيكوكاري
قرآن کریم:
إنَّ اللَّهَ يأمُرُ بِالعَدلِ و الإحسانِ
خداوند به عدل و احسان فرمان مي‏دهد
نحل ، آيه ۹۰ .
قرآن کریم:
و يُطعِموُنَ الطَّعامَ عَلي حُبِّهِ مِسكيناً و يَتيماً و أسيراً ، إنَّما نُطعِمُكُم لِوَجهِ اللَّهِ لا نريدُ مِنكُم جَزاءً و لاشُكُوراً
و به [پاس] دوستي [خدا] بينوا و يتيم و اسير را خوراك مي‏دهند. "ما براي خشنودي خدا است كه به شما مي‏خورانيم و پاداش و سپاسي از شما نمي‏خواهيم
انسان ، آيه ۹ - ۸ .
پيامبرصلي الله عليه وآله :
وَاللَّهُ يُحِبُّ إغاثَةَ اللَّهفانِ
خداوند كمك به اندوهگين و ياري خواه را دوست دارد
الكافي ، ج ۴ ،ص ۲۷ .
پيامبرصلي الله عليه وآله :
مَن عالَ يَتيماً حَتّي يَستَغنِيَ أوجَبَ اللَّهُ لَهُ بِذلكَ الجَنَّةَ
هر كس يتيمي را سرپرستي كند تا بي‏نياز شود ، خداوند ، در برابر ، بهشت را بر او واجب مي‏كند
بحار الأنوار ، ج ۴۲ ،ص ۲۴۸ .
امام علي‏ عليه السلام :
طوبي لِمَن أحسَنَ إلَي الِعبادِ و تَزَوَّدَ لِلمَعادِ
خوشا به حال آن كه به بندگان خدا نيكي كند و براي آخرت خود زاد و توشه برگيرد
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۵۹۵۵ .
امام علي‏ عليه السلام :
كَما تُعينُ تُعانُ
آن گونه كه ياري مي‏كني ، ياري مي‏شوي
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۷۲۰۹ .
امام علي ‏عليه السلام :
إنَّ أحَبَّ المُؤمنِينَ إلَي اللَّهِ مَن أعانَ المُؤمِنَ الفَقيرَ مِنَ الفَقرِ في دُنياهُ و مَعاشِهِ
محبوب‏ترين مؤمن نزد خداوند ، كسي است كه مؤمن فقيري را ، در تنگدستي دنيا و گذران زندگي ، ياري رساند
تحف العقول ، ص ۳۷۶ .
امام صادق‏ عليه السلام :
اللَّهُ في عَونِ المُؤمِنِ ، مادامَ المُؤمِنُ في عَونِ أخيهِ
خداوند در پي ياري مؤمن است ، تا وقتي كه مؤمن در پي ياري برادر خويش است
بحار الأنوار ، ج ۷۴ ، ص ۳۲۲ .
امام صادق‏ عليه السلام :
تَواصَلوا و تَبارُّوا و تَراحَموا و كُونُوا إخوَةً بَرَرَةً كَما أمَرَ كُمُ اللَّهُ
با يكديگر پيوند داشته باشيد و به هم نيكي كنيد ، و با يكديگر مهربان باشيد و همچنان كه خداوند به شما دستور داده است ، برادراني نيكوكار باشيد
الكافي ، ج ۲ ، ص ۱۷۵ .
امام صادق ‏عليه السلام :
اَيُّما مُؤمِنٍ نَفَّسَ عَن مُؤمِنٍ كُربَةً ، نَفَّسَ اللَّهُ عَنهُ سَبعينَ كُربَةً مِن كُرَبِ الدُّنيا و كُرَبِ يَومِ القيامَةِ
هر مؤمني كه گرفتاري مؤمني را بر طرف كند ، خداوند هفتاد گرفتاري دنيا و آخرت را از وي دور مي‏سازد
مستدرك الوسائل ، ج ۱۲ ، ص ۴۱۳ .
امام كاظم ‏عليه السلام :
إنَّ لِلّهِ عِباداً فِي الأرضِ يَسعَونَ في حَوائجِ النّاسِ هُمُ الآمِنونَ يَومَ القِيامَةِ
خداوند در زمين بندگاني دارد كه براي برآوردن نيازهاي مردم مي‏كوشند ؛ اينان ايمني يافتگان روز قيامت‏اند
الكافي ، ج ۲ ،ص ۱۹۷ .