احادیث داستانی پذیرش توبه در آخرین نفس

با درخواست حضرت آدم(ع) خداوند توبه ی انسانها را تا آخرین نفس می پذیرد.

رسول اللّه (ص):

کانَ إبلیسُ أوَّلَ مَن ناحَ، وأَوَّلَ مَن تَغَنّی، وأَوَّلَ مَن حَدا، قالَ: لَمّا أکلَ آدَمُ مِنَ الشَّجَرَةِ تَغَنّی، قالَ: فَلَمّا هَبَطَ حَدا بِهِ، فَلَمَّا استَقَرَّ عَلَی الأَرضِ ناحَ فَأَذکرَهُ ما فِی الجَنَّةِ.

فَقالَ آدَمُ: رَبِّ، هذَا الَّذی جَعَلتَ بَینی وبَینَهُ العَداوَةَ لَم أقوَ عَلَیهِ وأَنَا فِی الجَنَّةِ، وإن لَم تُعِنّی عَلَیهِ لَم أقوَ عَلَیهِ.

فَقالَ اللّهُ: السَّیئَةُ بِالسَّیئَةِ وَالحَسَنَةُ بِعَشرِ أمثالِها إلی سَبعِ مِئَةٍ.

قالَ: رَبِّ زِدنی.

قالَ: لا یولَدُ لَک وَلَدٌ إلاّ جَعَلتُ مَعَهُ مَلَکینِ یحفَظانِهِ.

قالَ: رَبِّ زِدنی.

قالَ: التَّوبَةُ مَعروضَةٌ فِی الجَسَدِ ما دامَ فیهَا الرّوحُ.

قالَ: رَبِّ زِدنی.

قالَ: أغفِرُ الذُّنوبَ ولا اُبالی.

قالَ: حَسبی.[۱]

پیامبر خدا(ص):

ابلیس، نخستین کسی بود که نوحه گری کرد و نخستین کسی بود که آواز خواند و نخستین کسی بود که حَدا خواند. زمانی که آدم(ع) از درخت [ممنوعه] خورد، او آواز [شادی] خواند، زمانی که به زمین فرو فرستاده شد، برایش حَدا خواند و زمانی که در زمین قرار گرفت، نوحه خواند و او را به یاد بهشت انداخت.

آدم(ع) گفت: پروردگارا! این کسی که میان من و او دشمنی قرار دادی، در بهشت، از پسِ او برنیامدم، و اگر مرا در برابرش کمک نکنی، [در زمین هم] از پسِ او بر نخواهم آمد.

خداوند فرمود: «هر کار بد را یکی به حساب می آورم و هر کار نیک را ده تا هفتصد برابر».

گفت: پروردگارا! بیشتر لطف بفرما.

فرمود: «هر فرزندی که از تو به دنیا آید، دو فرشته بر او می گمارم که محافظتش کنند».

گفت: پروردگارا! بیشتر لطف بفرما.

فرمود: «تا زمانی که جان در بدن باشد، توبه را می پذیرم».

گفت: پروردگارا! بیشتر لطف بفرما.

فرمود: «گناهان را می آمرزم و پروایی ندارم».

آدم(ع) گفت: مرا کافی است.


[۱]. تفسیر العیاشی: ج ۱ ص ۲۷۶ ح ۲۷۷ عن جابر، بحار الأنوار: ج ۱۱ ص ۲۱۲ ح ۲۰؛ الکامل فی التاریخ: ج ۱ ص ۴۷ عن حمید بن هلال، تفسیر ابن کثیر: ج ۷ ص ۱۰۰ عن عبداللّه بن عبید بن عمیر، الدرّ المنثور: ج ۱ ص ۱۳۵ نقلاً عن ابن أبی الدنیا فی کتاب مکائد الشیطان عن جابر بن عبداللّه وکلّها نحوه ومن دون إسناد إلیه(ص)، دانشنامه قرآن و حدیث، ج ۱۷، ص ۵۴۶.