امام رضا(ع)-عبداللّهبن صَلت... کنتُ مع الرضا(ع) فى سفرِه الى خراسانِ، فدعا یوماً بمائِدةٍ له، فَجَمَع علیها مَوالیه من السُّودانِ و غَیرِهم.
فقلتُ: جُعلتُ فداک لو عَزَلتَ لِهولاءِ مائدةً؟
فقال: «مَه انَّ الرَّبَّ- تبارک و تعالى - واحد، والأمَّ واحِدةُ، والأبَ واحدُ، و الجَزاءَ بالأعمال».
کافى ج ۸ ص ۲۳۰
🔅 به روایت عبداللّه بن صلت... که گفت: در مسافرت امام ابوالحسن على بن موسى الرضا(ع) به خراسان با او همراه بودم، روزى همگان را بر سر سفره فراخواند، و غلامان او از سیاه و غیر سیاه آمدند و بر سر سفره نشستند. به او گفتم: فدایت شوم، ایا بهتر نیست که براى اینان سفرهاى جداگانه گسترده شود؟ امام گفت: «خاموش! خداى همه یکى است، و مادر یکى، و پدر یکى (پس تفاوت و تبعیضى نیست)، و پاداش هر کس بسته به کردار اوست».
برابرى و برادرى انسانى، آرزوى همه انسان دوستان، مصلحان و چاره اندیشان دردهاى جامعه بشرى است، و پیامبران و رهبران الهى پیشگامان این میدانند. این اصل اگر در اندیشه همگان استوار گردد، و جایگاه واقعى خود را بیابد، به راستى دردهاى جامعه بشرى درمان مىشود، و تبعیضها، داشتنها و نداشتنها، ستیزها و کشمکش ها، و جوامع پیشرفته و عقب افتاده، و جهان اول و دوم و سوم و دیگر نابرابریها رخت بر مى بندد، و انسانها با باور اصولى خداوند حِسّ میکنند که در یک خانواده زندگى میکنند، و همه انسانها در هر رنگ ونژاد و هر سرزمین برادر و برابرند، چنان که در این حکمت رضوى آمده بود.
در تعالیم اسلامى تعبیر: «خانواده خدایى» درباره کل انسانها، فراوان آمده است، و همسانى انسانى را آموزش داده است.
پیامبر اکرم(ص)می‌فرماید:
«الخَلقُ کلُّهم عِیالُ اللّه. فأحَبُّهم الى اللّه - عزّوجلّ - اَنفَقُهم لِعیالِه...».
بحارالأنوار ج ۹۶ ص ۱۱۸ .
آفریدگان همه عیال (خانواده) و نانخور خدایند، پس محبوبترین آنان در نزد خداى بزرگ کسى است که براى عیال (خَلق) خدا بخشنده تر باشد. در اندیشه ادیان الهى مادر همه انسانها یک بانو و پدر همه یک انسان است، و پروردگار و آفریننده همه انسانها یکى یعنى خداوند است. این باورها و عقیده ها، یگانگى و مساوات بسیار اصولى و ریشه دارى را بر روابط انسانى در سطح کره زمین حاکم میسازد، و تعهدهاى بزرگ و استواى را میان انسانها پدید مى آورد، که دردِ هر فرد، دردِ همه انسانها میگردد، و ریشه نابرابریهاى اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى، سیاسى و... را مى سوزاند، و به راستى یک خانواده از همه فرزندان آدم تشکیل مى دهد.
فراز پایانى سخن امام رضا(ع) شاید به این اشاره دارد که هر گونه امتیاز و ارزشى که در برخى افراد یا سرزمینها وجود دارد، موجب امتیاز و برترییى در این دنیا نمیگردد؛ زیرا که این امتیازها تبعیضى و تفاوتى را در این زندگى موجب نمیشود، حتى مثل «تقوا» و ارزشهاى معنوى، مایه امتیازهاى آخرتى و براى دنیاى دیگر است، و در این زندگى هر کس و هر ملت، در هر پایه و جایگاه که باشد با ملتها و افراد دیگر که فروتر باشند، برابر است، و هیچ امتیازى بر یکدیگر ندارند.
نگریستیم که در سخن امام، نفى هر گونه امتیاز خواهى، و برترى جویى و برابرى مطلق انسانها، به عقیده توحیدى نسبت داده شده است، با فراز: «مه انَّ الربَّ واحد: ساکت! خداى همه یکى است»؛ یعنى اگر ایمان به خداى یگانه است، و انسانها همه بندگان و مخلوقات اویند، و او که عدل مطلق، و مهر نامتناهى، و بنده نواز بى پایان است، به همه آفریدههاى خود نگاهى برابر دارد، و هیچ امتیاز و برترى، و از جمله برتریهاى معنوى، نمیتواند عامل تبعیض و امتیازى باشد.
اکنون بنگرید به کشورها و انسانهایى که خود را پیرو حضرت مسیح(ع) و خداباور میدانند، چگونه در جهان معاصر یک تازی مى کنند، و انسانها و جامعه هاى دیگر را هیچ مى انگارند، و در روابط خود، سلطه طلبانه و خودخواهانه عمل میکنند، حتى در علم و فن آورى نیز تبعیض روا میدارند. این شیوه ها با ایمان به خدا و پیروى از پیامبران الهى سازگار نیست. شگفت از رهبران مذهبى آنان است که در برابر این همه بی فرهنگى سکوت کرده اند، بلکه بر آن صحّه نیز میگذارند!
