امام رضا علیه السلام فرمودند:
تُعِرضُ عَلی رَسوُلِ اللهِ - عَلَیهِ و آلِهِ السَّلام - اَعمالُ اُمَّتهِ کُلَّ صَباحٍ، اَبرارِها و فُجّارِها، فَاحذَرُوا؛
کارهای امّت پیامبر - که درود خدا بر او و خاندانش باد -، چه نیکان و چه بدکاران، هر بامداد به محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم گزارش و عرضه می شود، پس به هوش باشید!
مسند الامام الرضا علیه السلام، ج ۱، ص ۳۳۸
شرح حدیث:
آنچه سبب می شود انسان کنترل و مراقبتی بر اعمال خویش داشته باشد و از تخلّف و گناه پرهیز کند، «احساس تحت نظر بودن» است.
دانش آموزی که بداند کارنامه ی درس و نمراتش را به دیگران نشان می دهند، می کوشد بهتر درس بخواند.
کارمندی که احساس کند عملکرد او هر چند وقت یک بار به صورت یک گزارش، به دفتر مدیر و رئیس گزارش داده می شود، سعی می کند خلافی از او سر نزند.
عقیده ی به «حساب و کتاب» نقش تربیتی دارد.
عقیده به خدای دانا و شنوا، بنده را در رفتارهایش دقیق می سازد.
عقیده به این که اعمال ما هر روز به محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم عرضه می شود و آن حضرت از کارهای نیک و بد ما آگاه می شود و صالحات ما او را شاد می سازد و سیّئات ما او را غمگین، سبب می شود مایه ی رضایت او را فراهم کنیم و از کاری که او را ناراحت کند، بپرهیزیم.
ما عقیده به «امام زمان» داریم،
پیشوایی که زنده است و بر اعمال ما ناظر است و کارهای ما را می داند.
این عقیده هم نقش مهمّی در «کنترل بر اعمال» دارد.
چه امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) که زنده است، و چه رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که وفات یافته است، از اعمال ما آگاهند. بالاتر از اینها، خداوند هم آگاه است و فرشتگان هم می بینند و نیک و بد اعمالمان را ثبت می کنند.
ما در حصار و حیطه ی مراقبتهای ویژه قرار داریم.
مواظب باشیم خطایی از ما سر نزند.
منبع: حکمت های رضوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام رضا علیه السلام)، جواد محدثی
