نقد و ارزیابی گزارش ابن‌طاووس از پوشش حضرت زهرا(ع) بر پایۀ دعای «نور»

نشریه : فصل نامه علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : حسن اصغر پور

سال / شماره پیاپی / صفحه 33-58

چکیده :

حجاب و عفاف یکی از آموزه‌های ارزندۀ ادیان الهی است. افزون بر قرآن کریم، در سنّت رسول خدا(ص) و سیرۀ اهل بیت(ع) نیز به روشنی اهمّیت و نقش این ارزشِ دینی تبیین شده است. هر چند در باره نوع و میزان پوشش شرعیِ برآمده از متون دینی، میان عالمان اختلافاتی وجود دارد، اما نه ‌تنها هیچ‌ گاه در سیرۀ خاندان وحی، نمودی از تساهل و سطحی‌نگری در مقولۀ حجاب و عفاف به‌چشم نمی‌خورد، بلکه گفتار و رفتار آنان همواره مشوّق پاسداری از مرزهای عفاف و حیا و پای‌بندی به پوشش اسلامی بوده است. در این میان، برخی با تکیه به برخی گزارش‌های منقول در منابع روایی متأخّر، بر تساهل و انعطافِ خارج از معمول دین در مسألۀ پوشش (حجاب) حکم رانده‌اند. بررسی و ارزیابی سه‌گانۀ منبعی، متنی (دلالی) و سندی این گزارش‌ها و گاه روایات، با بهره‌گیری از حقایق تاریخی، از نادرستی بخش‌هایی از آنها پرده برمی‌دارد. از این رو، صرف نقل در منابع روایی مشهور، دلیلی بر راستی محتوا نیست و شایسته است برای آگاهی از حکم دقیق اسلام در مسائل مختلف دینی (از جمله حجاب)، با بهره‌گیری از ابزار و روش‌های علمی، اصل و میزان اعتبار این دست گزارش‌ها را مورد ارزیابی قرار داد.

کلیدواژه‌های مقاله :حجاب ،ابن‌طاووس ،حضرت زهرا(ع) ،سلمان فارسی(ع) ،دعای نور