خطبه های سبز

گزیده ای از سخنان آیت اللّٰه میرزا علی مشکینی قدس سرّه در نمازهای جمعه قم

کتاب «خطبه های سبز» گزیده هایی اخلاقی از سخنانآیت اللّٰه میرزا علی مشکینیدر نمازهای جمعه قم است. در این کتاب، گزیده خطبه ها با عناوین انتخابی منتشر شده است. هم چنین در مقدّمه کتاب، پس از اشاره کوتاه به ویژگی های شخصیتی آیت اللّٰه مشکینی، نکاتی درباره نماز جمعه قم و امامت ایشان آمده است. کتاب، گزیده ای از خطبه های ۲۲۴ نماز جمعه ایشان است.

معظم له اولین نماز جمعه در قم را در فروردین ۱۳۵۹ ش برگزار کرد اما خطبه های این سال تا پیش از سال ۱۳۶۷ ش در دسترس گردآورنده نبوده است.

پیش‌گفتار مرحوم آیت الله محمدی ری شهری(ره)

تكريم عالمان و انسان‏های وارسته، نشان پويايی و كمال‏طلبی جامعه به‏شمار می‏رود، چنان كه، از قدردانی و احترام به سرمايه‏های انسانی خبر می‏دهد.

حضرت آية اللّه‏ ميرزا علی مشكينی;، از معدود انسان‏هايی است كه علم را با عمل، و زهد و ساده‏زيستی را با مبارزه و فعاليت‏های اجتماعی، درآميخت. زندگی ايشان، ابعاد گسترده‏ای داشت كه شايسته است برای بهره‏گيری آيندگان، مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد، از جمله:

۱. ويژگی‏های اخلاقی،

۲. تدريس و عالم‌‏پروری،

۳. تأليف و پژوهش،

۴. فعاليت‏های اجتماعی ـ سياسی.

همچنين از ايشان، دست‏‌نوشته‌‏های بسيار و نيز درس‏ها و سخنرانی‏های فراوان برجای مانده كه شايسته بود برای استفاده جامعه علمی و عموم مردم، آماده بهره‏برداری گردد. به خواست خداوند و اهتمام علاقه‏مندان ايشان، اين مجموعه‌‏ها ـ تا آن‏جا كه امكان دسترسی به آنها فراهم گرديد ـ ، آماده‏سازی شده‏اند كه اينك به مناسبت همايش بزرگداشت آن مرحوم، انتشار می‏يابند.

خداوند، روح آن انسان بزرگ را قرين رحمت خويش قرار دهد و او را با اوليای صالحش محشور گرداند!

بخشی از مقدّمه کتاب

آیة الله مشکینی در کنار تدریس، تحقیق و فعالیت‌های گوناگون فرهنگی و سیاسی، بیش از دو دهه، امامت جمعۀ قم را بر عهده داشتند، و در این مدت طولانی میراثی ماندگار و ارزشمند از خود بر جای گذاشتند؛ چنانکه به اذعان برخی از بزرگان: «در تمام مدتی که نماز جمعۀ قم به امامت ایشان اداره می‏شد، جز تقوا، فلاح، صلاح و نجاح، چیزی از ایشان نمی‏دیدیم».[۱]«سوابق اخلاقی و تهذیب و تزکیۀ نفس، ساده‏زیستی، قناعت، گذشت و ایثار را در همۀ مراحل داشتند، و یک امام جمعۀ نمونه و زیبنده برای قم بودند».[۲]

لحن، ادبیات و گفتار منزّه و رسای ایشان، هر شنونده‌ای را جذب می‌کرد. سخنان دلنشین و موعظههای اخلاقی ایشان هنوز در گوش بسیاری از اهالی قم طنینانداز است. «بیان ایشان، به قدری شیوا بود که مردم، شیفتۀ ایشان بودند. بیان خیلی خوبی داشتند، و بر احادیث و بخصوص تفسیر، خیلی تسلّط داشتند. در مسائل سیاسی کشور حضور داشتند و به‏روز بودند، و... خطبه‏ها [ی ایشان] مورد توجّه مردم، و در عین حال، کوتاه و گیرا و جذّاب بود».[۳]

[۱]. آیة الله مشکینی از نگاه دیگران ، ص۲۶، از سخنان آیة الله عبد الله جوادی آملی.

[۲]. همان، ص۴۸، از سخنان آیة الله محمّدرضا مهدوی کنی.

[۳]. همان، ص۱۹۰، از سخنان حجة الاسلام و المسلمین محمّد محمّدی گلپایگانی.