بررسی سندی متنی «علم و عصمت امام» در کلامی از امام رضا(ع)

نشریه : فصلنامه فرهنگ رضوی

نویسنده : پديدآورنده : صمد عبداللهی عابد
پديدآورنده : جمشید بیات
پديدآورنده : مصطفی فریدونی

چکیده :

جهان اسلام از دیرباز دارای مذاهب فکری و اعتقادی با گرایش های خاص ازجمله شیعه، معتزله و اشاعره بود. این مذاهب در برخی از مسائل و اعتقادها همچون «امامت و رهبری» دارای اختلافهای ریشه دار و عمیقی بودند. افرادی با توجه به مبانی فکری و عقیدتی خویش، امامت و به تبع آن، عصمت و اعلم بودن را در غیر پیامبر (ص) نمی پذیرفتند و با توجه به شبهه هایی همچون نبودن نصی بر امامت ائمه(ع)، خطاکار بودن همة افراد جامعه به غیر از پیامبر (ص)، سعی بر انکار این امر می کردند. ولی عالمان امامیه با توجه به مبانی فکری، عقیدتی و نصوص وارده، امامت را مختص امامان معصوم(ع) می دانستند. یکی از این نصوص وارده، حدیثی جامع از امام رضا (ع) دربارة «صفات امام معصوم» است. دراین نوشتار تلاش شده با توجه به این حدیث شریف رضوی، دوصفت ضروری علم وعصمت امام (ع) ازنظر عالمان امامیه بررسی و تبیین شود. دراین بررسی که به روش کتابخانهای انجام گرفت، مشخص شد این حدیث از نظر سند جزو احادیث «حسن» به شمار آمده و در کتاب های معتبر روایی بسیاری نقل شده است و از نظر متن و محتوا هم با اصول عقلی و محکمات و معارف قرآنی، همخوانی و سازگاری تام و تمامی دارد.