(2)
القسم الرابع من سنن أبى داوود من اوّل كتاب الصید حتّى نهایة كتاب الأطعمة
عبدالعظیم البستوى، عبدالعلیم
دكترى حدیث
دانشكده اصول دین دانشگاه الأزهر قاهره
استاد راهنما: شوقى اخضر السید، محمد
1409ق
4
جلد، عربى
تصحیح و تحقیق بخش چهارم از كتاب سنن أبىداوود - كه شامل كتاب صید تا آخر كتاب اطعمه
مىشود - موضوع مورد بحث این پایاننامه است. كار نگارنده در این تحقیق، مستندسازى احادیث، شرح الفاظ غریب احادیث، جداسازى احادیث صحیح از سقیم و بیان علّت
هر یك را محور اصلى كار خود قرار داده و با مراجعه به مصادر تحقیق، عمل تصحیح در بخشى از این كتاب را - كه یكى از كتب معتمد اهل سنّت در استنباطات فقهى است -
برعهده گرفته است.
این پایاننامه، از دو بخش و یك خاتمه تشكیل شده كه هر بخش نیز در بردارنده مباحثى است
بخش اوّل، داراى چهار مبحث است: مبحث
اوّل، درباره ابوداوود سجستانى است كه در این مبحث، نگارنده، ضمن معرّفى او و استادان و شاگردانش، شمّهاى از زندگانى علمى او را شرح داده، و او را در شمار حافظان
قرآن برشمرده، و در ادامه نیز اقوال علما را درباره او بررسى كرده و تألیفاتش را نام برده است. مبحث دوم، درباره معرّفى كتاب سنن أبى داوود و اهمّیتش در بین كتب سنن و
مقایسه آن با صحاح ستّه است. نگارنده در این قسمت به بررسى اقوال علما در این باب پرداخته و امتیازات سنن أبى داوود را بر سایر كتب حدیثى اهل سنّت بیان نموده و در
ادامه، درباره كیفیت و زمان تألیف این كتاب و علّت منجر به تألیف آن را شرح داده و آورده كه روش ابو داوود در جمع احادیث و جدا نمودن احادیث صحیح از ضعیف، به چه نحو
بوده و راویان احادیث، چه كسانى بودهاند. همچنین، به تناسب، شرح حال بعضى راویان احادیث ابوداوود را نیز بیان مىكند. مبحث سوم، به معرّفى نسخههایى كه محقّق به
آنها اعتماد كرده و تحقیق خود را طبق آنها به انجام رسانده، اختصاص دارد و سه نسخه به عنوان نسخههاى مورد اعتماد، معرّفى شده است. مبحث چهارم، درباره روش
تحقیق احادیث این پایاننامه است. شیوه محقّق در این قسمت، پس از مقابله نسخهها و درج حواشى، شمارهبندى احادیث از 1 تا 1017 است و پس از آن، الفاظ مشكل و
رجال احادیث را توضیح داده، و سپس با ذكر مصدر روایت، شواهدى نیز براى آن بیان داشته، و در پایان، رتبه و درجه حدیث را از نظر ضعف و قوّت، توضیح داده است.
بخش دوم پایاننامه، تحقیق احادیثى است كه ابو داوود در ابواب مختلفه سنن خود آورده، كه به صورت باببندى شده و مرتّب، آنها را نقل مىكند. نگارنده ، در پایان براى
سهولت در دستیابى به این ابواب، فهرستهایى را براى پایاننامه خود، تنظیم نموده است.
