شناختنامة قرآن
کتاب «شناختنامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث» در چهار جلد (2028 صفحه) عرضه شده است که علاوه بر آیات الهی، به حدود 1800 حدیث نیز استناد شده است و ترجمه آیات و احادیث در صفحات مقابل آمده است. همچنین به تناسب موضوعات قرآنی و مطرح شده در این کتاب، 25 پژوهش آمده است که در این مجال، پس از اشاره به مراحل تحقیق و تدوین این کتاب، نگاهی کوتاه به هفت بخش «شناختنامه قرآن» و پژوهشهای آن میشود و در برخی موارد، نتایج نهایی پژوهشها اجمالاً نقل و اشاره میشود. همچنین ده فهرست در پایان جلد چهارم افزوده شده است: آیات؛ اعلام؛ جمعیتها و قبیلهها؛ مکانها؛ اشعار؛ زمانها؛ غریب الحدیث؛ ادیان، فرقهها و مذاهب؛ منابع و مآخذ؛ فهرست تفصیلی مجموع مجلدات.
مراحل تحقیق و تدوین
آن طور که درآمد کتاب یادآور است، بر پایه آخرین تجربیات، سیر مراحل جمعآوری، تحقیق و تدوین «شناختنامه قرآن» و مجموعه های مشابه در «پژوهشگاه قرآن و حدیث» شامل شش مرحله است:
جمعآوری ابتدایی
در این مرحله، پژوهشگر همکار، منابع اصلی مرتبط با روایات تفسیری را مطالعه و یادداشتبرداری میکند و همچنین از طریق کلیدواژههای اصلی و مرتبط، و با کمک نرمافزارهای رایانهای، بر حجم یافتهها میافزاید.
2. تنظیم
تنظیم اطلاعات گردآوری شده، در دو مرحله صورت میگیرد: نخست، پژوهشگر همکار، متون مربوط به هر موضوع را طبق سلیقه خود، دستهبندی و برای تنظیم اولیه، به مؤلف ارائه میکند. مؤلف پس از ساماندهی این متون، آنچه را برای تکمیل کار، لازم است، تذکر میدهد و مجدداً آنها را به پژوهشگر همکار باز میگرداند.