مراتب اشتراک در ميان نصوص
در میان نصوص و متون موجود در کتب حدیثی فریقین، شیعه و اهل سنت، متون مشترک بسیاری وجود دارد که بر اساس بررسی به عمل آمده، می‌توان مراتب تشکیکی و گروه‌های متعددی را برای ساماندهی آنها تعریف نموده و تبیین کرد.
توجه به رده‌بندی موضوعی مباحث و تفکیک حوزه‌های گوناگون بحث حدیثی و نسبت سنجی صحیح میزان تراکم نصوص به تناسب موضوعات در این میان اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چرا که به عنوان نمونه، اشتراک یابی در میان متون فرهنگی و اخلاقی _ که ناظر به آداب و سنن است _ نسبت به امور پیچیده فقهی و کلامی شاید امری آسان‌تر به نظر برسد.۱
شاید یکی از نکاتی که موجب تعجب پی‌جویان این دست از متون واقع شود، توزیع یکسان و فراوانی این مجموعه در تمامی گرایش‌های موضوعی است؛ چنان که می‌توان گفت به همان نسبت که در موضوعات مرتبط با آداب و سنن متون مشترک در فریقین رخ می‌نماید، به همان نسبت در مباحث فقهی و کلامی توزیع و فراوانی متون مشترک کاملاً مشهود است.۲
بنا بر این، رده‌بندی موضوعی و تکاثر نصوص در برخی موضوعات نمی‌تواند همت اولیه این پژوهش را به خود معطوف دارد و نسبت سنجی صحیحی را در باب متون مشترک در اختیار ما قرار دهد.
شاید صحیح‌ترین راه و نزدیک‌ترین مسیر را در تقسیم متون مشترک بتوان از رهگذر نوع اشتراک و مراتب آن در منابع فریقین پی‌جویی نمود. در حقیقت، از انجا که اشتراک، حیثیت پایه‌ای این پژوهش محسوب می‌گردد توجه به مراتب آن در منابع و گونه‌های مختلف آن می‌تواند صحیح ترین راه در تقسیم و رده بندی متونی از این دست باشد و رده بندی موضوعی و مباحث دیگر به نوعی تابع این بحث قرار گیرد.
با این نگاه می‌توان گفت در بررسی و پالایش منابع فریقین نوع اشتراکات متون در الفاظ و مفاهیم در چهار دسته کلی رده‌بندی می‌شود:
1.. توجه اشتراکات میان ادیان و گونه‌های مختلف فرهنگی در سرتاسر دنیا با وجود اختلافات نژادی و منطقه‌ای و دینی مؤید این حقیقت است.
2.. ر.ک: موسوعة العقائد الإسلامیة؛ مدارک فقه أهل السنة علی نهج وسائل الشیعة.
