حکمت های عسکری - بهترین برادر

^{امام حسن عسکری علیه السلام فرمود:}

بهترین برادرانت کسی است که خطای تو را فراموش کند و نیکی تو را به یاد داشته باشد.

_{اعلام الدین، ص ۳۱۳}

شرح حدیث

در مثلهای فارسی هم با عبارتهای مختلف به این نکته اشاره شده که انسان نباید خطاها و بدیهای دیگران را در ذهن خود نگه دارد و برعکس، همیشه باید به یاد نیکیها و احسانهای مردم باشد. این شیوه و خصلت، نشانه ی مردانگی و بزرگواری است.

اما بعضی برعکس اند، اگر بدی از کسی ببینند، تا آخر عمر آن را فراموش نمی کنند. و اگر صدها خوبی از مردم دیده باشند، یادشان نمی ماند.

به یاد داشتن خوبیهای دیگران، سبب قدرشناسی انسان می شود.

خداوند، در قرآن کریم، بارها از احسان خویش به مردم یاد کرده است. در سوره ی الرّحمان، بارها با تکرار آیه ی «فَبِایّ آلاءَ رَبِّکما تُکذّبان» ما را متوجه نعمتهای خویش می کند، تا بنده ناسپاسی نباشیم.

از سوی دیگر، خداوند مهربان، غفّار و ستّار است. گناهان بندگانش را نادیده می گیرد و زود عقوبت نمی کند. این صفت باید در بندگان هم باشد، یعنی«خطاپوشی» از یک سو، و یاد کردن نعمتها و احسانها از سوی دیگر.

تأکید امام عسکری علیه السلام بر این نکته، برای ایجاد فضای صمیمیّت در میان افراد جامعه است، زیرا اگر ما پیوسته لغزش و گناه و عیوب دیگران را در نظر داشته باشیم، قلبمان با آنان صاف نخواهد شد و محبتها لطمه خواهند دید.

باید از «آینه» آموخت، که تصویرهای بد را در خود نگه نمی دارد و همیشه قلبی پاک دارد.

به عیب خویش بپرداز تا شوی بی عیب    مباش آینه ی عیب دیگران، زنهار(کلیّات صائب تبریزی، ص ۸۲۳.)

دل خویش را گنجینه ی «یاد خوبی» بسازیم.

و صفحه ی قلب خود را از خاطرات بد دیگران پاک کنیم.