جواد محدثی پديدآورنده : جواد محدثی

حکمت های عسکری - پارساترین مردم

امام حسن عسکری علیه السلام فرمود:

أَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ أَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ أَقَامَ عَلَى الْفَرَائِضِ أَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَكَ الْحَرَام؛

‏پارساترین مردم کسی است که هنگام برخورد با شبهه و مشتبه، توقف کند، ‌عابدترین مردم کسی است که واجبات را انجام دهد. زاهدترین مردم کسی است که از حرام چشم بپوشد.

تحف العقول، ص ۴۸۹

شرح حدیث

مهمترین رکن پارسایی و تقوا، «بندگیِ خدا» است.

مقام بندگی کسی بالاتر است که فرمانبردارتر باشد و به آنچه «امر» شده عمل و از آنچه «نهی شده» پرهیز کند. آنچه را هم که نمی داند حلال است یا حرام، احتیاطاً ترک کند و به تعبیر دیگر، در برخورد با آنچه «مشتبه» است، توقف کند.

آن که بی پروا وارد کاری می شود که ابعاد آن برایش روشن نیست، پارسا و پرهیزگار نیست.

کسی که در انجام واجبات و تکالیف شرعی سستی می کند، خداپرست و عابد واقعی نیست.

کسی که از حرام، پروا و پرهیزی ندارد، نمی تواند ادعای زهد داشته باشد.

پس عرفان ناب و صحیح، حرکت در خط طاعت خدا و دوری از دنیازدگی و رعایت حلال و حرام الهی است.

هرکسی را نتوان گفت که صاحب نظر استعشق بازی دگر و نفس پرستی دگر است

برای یک بنده راستین، هیچ چیز مهم تر از تأمین رضای مولایش نیست.

کسی به رضایت حق می رسد که از هوای نفس پیروی نکند و اگر جایی سر دو راهی «خدا- نفس» قرار گرفت، خواسته خدا را ترجیح دهد. این اساس تقواست. چنان که امام علی علیه السلام فرموده است:

«الورعُ اساس التّقوی» (غررالحکم، ج۱،‌ص ۲۷۸)

«اساس و پایه تقوا، ورع و پارسایی است»