۰.راه خدا دوستى

مسئله اصلى ، چگونگىِ به دست آوردن محبّت خداست . رهنمودهاى اهل بيت در اين باره ، در فصل دوم خواهد آمد . خلاصه اين رهنمودها اين است كه اصلى ترين مبادى محبّت خدا پس از فضل و رحمتش ، معرفت است . خداوند سبحان ، به فضل و رحمت خود ، عشق به خوبى ها و زيبايى ها را در سرشت انسان نهاد و از آنجا كه خود ، جامعِ همه كمالات و زيبايى هاست ، ممكن نيست كسى حقيقتا او را بشناسد و او را دوست نداشته باشد . از اين رو ، امام مجتبى عليه السلامتأكيد مى فرمايد كه :

۰.مَن عَرَفَ اللّهَ أحَبَّهُ . ^۱

۰.هركه خدا را بشناسد ، دوستش خواهد داشت .

انواع معرفت خدا

دو نوع معرفت براى انسان نسبت به حضرت حق ـ جلّ و علا ـ امكان پذير است : اوّل، معرفت از طريق برهان كه تكيه گاه ايمان است و دوم ، معرفت از طريق شهود كه يقين ناميده مى شود . لذا وقتى مى گوييم : معرفت خدا ، مبدأ محبّت اوست ، اين سؤال پيش مى آيد كه كدام معرفت ؟ معرفت برهانى يا شهودى ، و يا هر دو ؟
پاسخ اين است كه : هر دو . هر قدر انسان نسبت به خداوند متعال معرفت پيدا كند ، به همان ميزان ، با زيبايى ها و كمالات او آشنا مى شود و نسبت به او علاقه پيدا مى نمايد . به همين جهت ،

انسان به كيمياى محبّتِ خدا دست نيافته ، به فلسفه خلقت خود ، دست نخواهد يافت . ^۱
امام سجاد عليه السلام در دعاى «مكارم الأخلاق» از صحيفه سجاديه ، به كيمياگرى محبّت اشاره كرده است ، آنجا كه مى فرمايد :

۰.وَانهَج لي إلى مَحَبَّتِكَ سَبِيلاً سَهلَةً أكمِل لي بِها خَيرَ الدُّنيا وَالآخِرَةِ .

۰.به سوى محبّتت ، راهى آسان برايم بگشا كه بدان ، خير دنيا و آخرت را برايم كامل كنى ^۲ .

بر اين اساس ، هر چه محبّت انسان نسبت به آفريدگار جهان ، بيشتر و قوى تر باشد ، توفيق بيشترى براى رسيدن به راز آفرينش خود و كسب كمالات انسانى دارد . لذا در زيارت پيشوايان دين ، اهل بيت رسول خدا كه در اوج قلّه انسانيت و امامت قرار دارند ، با صفت «التّامّينَ في مَحَبَّةِ اللّهِ (كاملان در دوستى خدا)» ^۳ مورد خطاب قرار مى گيرند .
فصل اوّل از بخش دوم اين كتاب ، درباره آيات و احاديثى است كه با بيانهاى گوناگون ، اهل ايمان را به تحصيل كيمياى محبّت خدا دعوت مى كنند .