مفهوم شناسی یَفْرُطُ مِنْهُمُ الزَّلَلُ

نشریه : پژوهش‌های نهج البلاغه

نویسنده : پديدآورنده : صغری اسودی
پديدآورنده : حیدر عبد الکریم مسجدی

چکیده :

کلام خدا و معصومین علیهم السلام دارای پیوستگی و دقت نظرِ قابل دریافت است. عدم فهم صحیح مراد خداوند و معصومین علیهم السلام منجر به کج فهمی و انحرافات گوناگونی مانند اخلاقی و عقیدتی‌ می‌شود، البته قرآن و معصومین علیهم السلام بر تفکّر و دقّت‌نظر نسبت به کلامشان تاکید دارند ، این اصل درباره حضرت علی علیه السلام و کلماتشان– امام اول بودن شیعیان و خلیفه چهارم بودن اهل سنت- دارای حساسیت بیشتری است، و چون ترجمه، خود به تنهایی گویای مفهوم واقعی کلمات قرآن و ائمه علیهم السلام نیست بررسی آنها از منظرهای مختلف، به ویژه دامنه لغت می‌تواند راه‌گشا باشد. پرداختن به ظرایف و تفاوت معانی واژگان بر عهده دانش «فروق‌اللغه» است، این دانش معنای دقیق‌تر و زوایای پنهان دلالی بیشتری را از واژگان ارائه می‌دهد. در قسمتی از نامه 53 نهج البلاغه، از ترکیب «یَفرُطُ مِنهُم الزَّلل» استفاده شده است. این بخش از نامه 53 درباره مردم و رفتارهای اشتباه آنها، انواع اشتباهاتشان و نحوه برخورد والی با ایشان را تبیین می‌نماید. فارغ از نکات بی‌شمار روانشناسی و جامعه‌شناسی موجود در این جملات، نکات بی‌نظیر لغوی متعددی در آن رویت می‌گردد. هدف این پژوهش؛ توجه به معنای دقیق این کلمه‌ها و نزدیک شدن به منظور اصلی حضرت علی علیه السلام از استعمال این واژگان در جمله، برای استفاده کاربردی‌تر و بهتر از آن است. در نگارش این پژوهش از معاجم، ترجمه‌ها، کتابهای حدیثی و قرآن بهره برده شده است.