تحلیل انتقادی انگاره‌های کتاب نقد قرآن پیرامون آیات فرهنگ زمانه

نشریه : پژوهش‌های قرآن و حدیث

نویسنده : پديدآورنده : سید محمد جواد اسدی
پديدآورنده : فرهاد محمدی نژاد
پديدآورنده : رضا علی کرمی

سال 1399 / شماره پیاپی 2 / صفحه 288-267

چکیده :

قرآن‌کریم کتاب اصلاح و هدایت است که با طراحی و نقل مؤلفه‌های فرهنگی، فرهنگ زمانه را از پیرایه‌های جاهلانه اصلاح نموده و به چالش کشیده است. هماهنگی و شباهت‌های قرآن با برخی از مؤلفه‌های فرهنگ زمانه مستمسک ناقد قرآن گشته و شاهدی شده تا از محیط­زدگی قرآن سخن گوید. این مقاله با بررسی خاستگاه اصلی پندارۀ دکتر سُها، گونه‌های فرهنگ زمانه را به بحث می‌نشیند؛ و به این نکته می‌رسد که قرآن متأثر از فرهنگ زمانه نشده، بلکه طی مراحلی آن­را اصلاح نموده؛ قرآن فرهنگ برخاسته از جاهلیت را نکوهش و فرهنگ پیراسته از جاهلیت را می‌پذیرد و فرهنگ التقاطی زمانه را در مرحلۀ اول پاک‌سازی و در مرحلۀ دوم تثبیت و توسعه می‌بخشد. حاصل پژوهش حاضر آن است که نقل مؤلفه‌های فرهنگی فرهنگ زمانه در قرآن به معنای محیط­زدگی قرآن نیست بلکه به معنای استخدام هوشمندانۀ صاحب وحی از فرهنگ زمانه جهت اصلاح فرهنگ می‌باشد.

کلیدواژه‌های مقاله :اثرپذیری قرآن، اصلاح فرهنگ، سها، فرهنگ التقاطی، فرهنگ زمانه