موانع اخلاقی تشخیص حق از باطل در کلام امیر المومنین علی(ع)

نشریه : حديث و انديشه

نویسنده : پديدآورنده : مریم قرائی
پديدآورنده : ناصر رفیعی
پديدآورنده : احمد غلامعلی

سال 1397 / شماره پیاپی 25 / صفحه 20-45

چکیده :

حق‌مداری و دوری از باطل، افزون بر شناخت حق، نیازمند زدودن موانع آن هم هست. بنا بر مطالعات کتابخانه‌ای، موانع اعتقادی، اجتماعی، و اخلاقی می‌تواند سبب شود حق از باطل تشخیص داده نشود. در این نوشتار، با تحلیل آموزه‌های علوی در کتاب نهج‌البلاغه و سیرۀ امیرمؤمنان، پدیده‌ها و خصلت‌های اخلاقی‌ای که مانع فهم درست حق می‌شود، شناسایی و گونه‌بندی شده است. رذایل اخلاقی چون کبر، تعصب، لجاجت، بی‌تقوایی، طمع، دل‌بستگی به دنیا، حسادت و... ازجملۀ این موانع است. با توجه به تأکید فراوان امیرمؤمنان، به نظر می‌رسد اساسی‌ترین مانع اخلاقی برای تشخیص حق از باطل، دل‌بستگی به دنیا و بی‌تقوایی است. برآیند اثرگذاری موانع اخلاقی در این نوشتار به تفصیل بررسی شده است.

کلیدواژه‌های مقاله :موانع تشخیص؛ حق و باطل؛ امام علی(ع)؛ موانع اخلاقی