شخصیت فردی و رجالی عمار بن موسی ساباطی وثاقت و مذهب

نشریه : حدیث حوزه

نویسنده : پديدآورنده : مجتبی وظیفه دوست

چکیده :

عمار بن موسی ساباطی از اصحاب امام صادق و امام کاظم علیهما السلام است که فراوان روایت از ایشان نقل می کند. احادیث وی در فقه بسیار تأثیرگذار است، ولی تعارض ها و منفرداتی دارد؛ همین امر سبب شده شخصیت و روایات او به چالش کشیده شود. برخی او را ضعیف دانسته، مذهب اش را دلیل ردّ روایات ساباطی می دانند. نوشتار پیش رو می کوشد با تکیه بر اقوال رجالیان و شواهد تاریخی، وثاقت و مذهب ساباطی را موردبررسی قرار دهد. در این مقاله وثاقت ساباطی باتوجه به شهادت نجاشی و سخن شیخ طوسی و قرائن دیگری چون کلمات عیاشی و مفید، نقل اجلاء و اکثار روایت به اثبات می رسد؛ مشهور نیز این نظر را قبول دارند. مذهب او نیز مورد اختلاف رجالیان است؛ آیا ساباطی تا آخر فطحی ماند یا از آن بازگشت؟ مشهور باتوجه به کلمات رجالیانی مانند عیاشی، کشی، شیخ طوسی و حدیث هشام بن سالم نظر نخست را قبول کرده اند؛ در مقابل برخی باتوجه به حدیث استیهاب، ظاهر توصیف نجاشی، ظاهر کلام مفید و قرارگرفتن در میان اصحاب امام کاظم و امام رضا علیهما السلام بازگشت به مذهب امامی را برگزیده اند؛ این دلایل به ضمیمه شواهدی دیگر صحیح المذهب بودن او را ثابت می کند.