ملاک اعتبار احادیث

هر دانش، ملاکی خاص برای اعتبار حدیث دارد. مثلا در تاریخ و اخلاق، همین که حدیثی در کتابی کهن آمده باشد و مضمون آن با معارف پذیرفته شده، در تنافی نباشد، آن روایت مورد قبول خواهد بود.
پذیرش حدیث در فقه دشوارتر است و شرایطی سخت تر دارد. فقیهان برای قبول یک حدیث و عمل به آن، علاوه بر آنکه نباید محتوای آن با قرآن در تضاد باشد، سند و منبع حدیث باید به گونه ای باشد که اطمینان به صدور حدیث از معصوم(ع) پیدا کنند. ملاک همه ی فقیهان در اطمینان بخش بودن، از همه جهت یکسان نیست. در بعضی جهات، ملاک یکسان دارند. مثلا احادیث متواتر مورد قبول همه است یا اینکه افرادی که سلسله وار از یکدیگر حدیثی را نقل می کنند تا به معصوم می رسد، اگر همه ی آنها شناخته شده، شیعه و مورد وثوق باشند، همه ی فقیهان به آن حدیث عمل می کنند. اما اگر در میان راویان، یک نفر کافر باشد، برخی نمی پذیرند اما برخی دیگر قائلند اگر راستگو باشد، حدیث اطمینان آور و مورد قبول است. همین فقیهان که در قبول خبر سخت گیرند در مورد روایات امور مستحبی سهل گیرند و به سند حدیث، توجه فراوان ندارند و عمل به آنها را مجاز می شمرند.
بحث های ظریف و پیچیده در این زمینه مطرح است که در این مختصر نمی گنجد.