ادبيات حديثى اماميه پس از كتاب الكافى ^۱

حسن انصارى

چكيده

اين نوشتار به كتاب هاى حديثى اماميه كه پس از الكافى نوشته شده اند پرداخته و از تأثير الكافى بر آن كتب سخن به ميان آورده است. مقايسه ميان اين كتاب ها و اشاره به ويژگى هاى هر كدام از آنها از ديگر موضوعات اين نوشتار است.
در مورد معاصران كلينى با توجه به اين كه كتاب هاى زيادى از ايشان باقى نمانده، بايد گفت كه آثار آنان چندان نمى تواند وضعيت حديث نگارى را در عصر كلينى بازبتاباند. تفسير محمد بن مسعود العياشى متأسفانه به صورت ناقص و مرسل يعنى بدون اسناد موجود است و همين امر موجب شده است كه اين متن نتواند از لحاظ روايى كمك چندانى به تحقيقات حديث شناسى كند. تأسف ما زمانى بيشتر مى شود كه بدانيم اين كتاب به دليل اين كه محصول مكتب حديثى اماميه در خراسان و ماوراء النهر بوده است، اگر به صورت كامل به دست ما مى رسيد، مى توانست اطلاعات بسيار اندك ما را از اين مكتب حديثى بسيار مهم فزونى بخشد. كتاب الإمامة و التبصرة كه در سال هاى اخير به عنوان كتابى از على ابن بابويه قمى، محدث معاصر كلينى و پدر شيخ صدوق شناسايى و منتشر شد، در موضوع امامت و غيبت امام غايب است و با توجه به اين كه روايات آن مسند است، مى تواند براى مقايسه با كتاب الحجه الكافى به كار