تقسیم مساوی بیت المال از سوی امام علی(ع)

پرسش :

چرا حضرت على(ع) با پیش گرفتن سیاست تقسیم مساوى بیت المال سبب بى مهرى خواص به حکومت خود شد؟



پاسخ :

۱ ـ سیاست تقسیم مساوى بیت المال و در نظر نگرفتن فضایل شخصى و شرافت هاى قبیله اى، سیاستى مطابق با کتاب و سنت پیامبر(ص) بود.
۲ ـ حضرت على(ع) به خواص خوش بین نبود و مى فرمود:
خواص و اشراف همواره بار سنگینى بر حکومت تحمیل مى کنند، در روزگار سختى کم تر به یارى حکومت مى آیند، در اجراى عدالت از همه ناراضى ترند، در خواسته هاشان از دیگران پاى فشارتر و در عطا و بخشش ها کم سپاس ترند، به هنگام ندادن خواسته هایشان عذرناپذیرتر و در برابر مشکلات کم استوارترند.
در نظر او عامه مردم ستون هاى استوار دین، بر پا دارنده اجتماعات پرشور مسلمانان و نیروهاى ذخیره دفاعى به شمار مى آمدند. بى تردید، با این دیدگاه، امکان ترجیح خواص وجود نداشت.
۳ ـ اگر حضرت على(ع) خواص را بر عوام ترجیح مى داد، ضمن عقب نشینى از ارزش ها و اصول اسلامى، به همگان اعلام مى کرد پیرو سیاست خلیفه ی قبل است.
۴ ـ چنان که در کلام حضرت على(ع) اشاره شد، خواص کسانى نبودند که به یک بخشش نامساوى در بیت المال اکتفا کنند. زیاده طلبى هاى آنها حد و حصر نداشت. با اجراى سیاست عدم مساوات، حتى در آغاز حکومت، خواست هاشان فزون تر مى شد و فشارشان به حضرت(ع) افزایش مى یافت. امام(ع) با اجراى سیاست مساوات، در همان آغاز تکلیف خود را با آنها روشن کرد.
۵ ـ ترجیح خواص بر عوام، انبوه مردمى را که بارقه امید در دلشان درخشیده بود، از حضرت(ع) و حتى اسلام و پیامبر(ص) نومید مى کرد و دیگر نجات خود را در پیروى از آموزه هاى اسلامى نمى دیدند.
۶ ـ ترجیح خواص بر عوام، آنها را قدرتمند کرده، امکان مشارکت آنان در توطئه هاى براندازى را فزونى مى بخشید. این پدیده، در کنار از دست دادن حمایت پا برهنگان که رهاورد قطعى سیاست عدم مساوات بود، نوعى خودکشى سیاسى به شمار مى آمد.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت
منبع : پرسمان