نشانه هاى خدا در آفرينش آب

قرآن كريم ، آفرينش آب را يكى از راه ها و نشانه هاى بزرگ خداشناسى مى داند؛ نشانه اى كه پژوهشگران از طريق مطالعه آن مى توانند با خالق حكيم جهان ، آشنا شوند . نكاتى كه اين كتاب آسمانى در اين زمينه بر آن تأكيد دارد ، عبارت است از :

يك . رمز حيات

از نگاه قرآن ، آب ، رمز حيات است و نقش آن در پيدايش موجودات زنده ، نشانه روشن و قاطع توحيد ، و بدين جهت ، اين كتاب آسمانى ، كسانى را كه با مشاهده اين دليل روشن به كفر خود اصرار مى ورزند ، مورد ملامت قرار مى دهد :

  «أَوَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُواْ أَنَّ السَّمَـوَ تِ وَ الْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَـهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَىْ ءٍ حَىٍّ أَفَلاَ يُؤْمِنُونَ . [۱] آيا كافران نمى دانند كه آسمان ها و زمين ، بسته بودند و ما آنها را گشوديم و هر چيز زنده را از آب پديد آورديم؟ پس چرا ايمان نمى آورند؟»  .

 و نيز مى فرمايد :

  «وَ اللَّهُ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِى ذَ لِكَ لاَيَةً لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ . [۲] و خداوند ، آبى از آسمان فرود مى آورد تا زمين مُرده را بدان زنده كند. بى گمان ، براى آنان كه گوش مى سپارند ، در اين ، نشانه اى است»  . [۳]

دو . زينت بخش زمين

زيبايى ، شادابى و طراوت زمين نيز رابطه مستقيم با تدبير حكيمانه آفرينش آب و ابر و باد و باران دارد :

  «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَتُصْبِحُ الْأَرْضُ مُخْضَرَّةً إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ . [۴] آيا نديده اى كه خداوند ، از آسمان آبى فرو فرستاد و زمين سرسبز شد؟ خداوند ، باريك بينِ آگاه است»  .

 همچنين ، قرآن خطاب به مشركان ، آنان را به تأمّل در اين تدبير و از اين طريق به توحيد دعوت مى نمايد :

  «ءَاللَّهُ خَيْرٌ أَمَّا يُشْرِكُونَ * أَمَّنْ خَلَقَ السَّمَـوَ تِ وَ الْأَرْضَ وَ أَنزَلَ لَكُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَمنبَتْنَا بِهِ حَدَآئقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ مَّا كَانَ لَكُمْ أَن تُنمـبِتُوا شَجَرَهَا أَءِلَـهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَعْدِلُونَ . [۵] آيا خدا بهتر است يا آنچه با او شريك مى گردانند ؟ آن بهتر است يا آن كس كه آسمان ها و زمين را آفريد و آبى از آسمان برايتان فرود آورد كه بدان ، باغ هايى سرورانگيز پديد آورديم كه شما نمى توانستيد درختانش را برويانيد ؟ آيا معبودى [ديگر] با خدا هست ؟ [نه .] آنان ، گروهى كژرو هستند»  .

سه . تأمين كننده مواد غذايى

تأمّل در نقش آب در تأمين مواد غذايى نيز انسان را با خالق حكيم جهان ، آشنا مى نمايد :

  «اللَّهُ الَّذِى خَلَقَ السَّمَـوَ تِ وَ الْأَرْضَ وَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَ تِ رِزْقًا لَّكُمْ وَسَخَّرَ لَكُمُ الْفُلْكَ لِتَجْرِىَ فِى الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَ سَخَّرَ لَكُمُ الْأَنْهَـرَ. [۶]خداوند ، كسى است كه آسمان ها و زمين را آفريد و آبى از آسمان فرود آورد كه بدان ، ميوه هاى خوراكى برايتان بيرون آورد و كشتى ها را رام شما كرد تا به فرمان او در دريا روان شوند و رودها را [نيز ]مسخّر شما كرد»  .

چهار . تأمين كننده نياز آشاميدن

آفرينش آب هاى شيرين و گوارا در كنار آب هاى شور و تلخ براى تأمين نيازهاى آشاميدنى انسان ، يكى ديگر از دلايل توحيد و خداشناسى است و اگر آب ، هيچ نقشى جز اين نداشت ، براى اثبات حكمت و تدبير در آفرينش ، كافى بود . قرآن ، درباره اين آيه روشن توحيد ، چنين مى فرمايد :

  «أَفَرَءَيْتُمُ الْمَاءَ الَّذِى تَشْرَبُونَ * ءَأَنتُمْ أَنزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنزِلُونَ * لَوْ نَشَاءُ جَعَلْنَـهُ أُجَاجًا فَلَوْلاَ تَشْكُرُونَ . [۷] آيا آبى را كه مى نوشيد ، ديده ايد؟ آيا شما آن را از ابر فرو مى فرستيد يا ما فرو فرستنده ايم؟ اگر مى خواستيم ، آن را تلخ مى كرديم. پس چرا سپاس نمى گزاريد؟»  .

 و نيز مى فرمايد:

  «قُلْ أَرَءَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَن يَأْتِيكُم بِمَاءٍ مَّعِينِ . [۸] بگو: اگر آب [ِ در دسترس] شما فرو رود ، چه كسى آب گوارا برايتان مى آورد؟»  .

پنج . مايه نظافت و پاكيزگى

پاگيزگى و نظافت ، يكى ديگر از حكمت هاى آفرينش آب است كه هيچ چيز نمى تواند جايگزين آن شود . تنها همين يك حكمت كافى است كه اين مايه حياتى را در رديف بزرگ ترين آيات الهى و نشانه هاى خداشناسى قرار دهد . قرآن كريم ، در دو مورد به اين حكمت اشاره دارد :

  «وَ أَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً طَهُورًا . [۹] و از آسمان ، آبى پاك كننده فرود آورديم»  .

  «وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاءً لِّيُطَهِّرَكُم بِه . [۱۰] و برايتان از آسمان ، آبى فرود مى آورَد تا بدان ، پاكيزه تان سازد»  .

 نكات مهم و قابل تأمّل ديگرى در آفرينش آب وجود دارد كه در اين مجال ، فرصت پرداختن به آنها نيست. [۱۱]