مسجد سهله

مسجد سهله ، كهن ترين مكان منسوب به بقية اللَّه(ع) است. اين مسجد ، در اطراف كوفه و در دو كيلومترى شمال غربى مسجد كوفه واقع شده است.

براى مسجد سهله ، ويژگى ها و امتيازات فراوانى در روايات شيعى نقل شده است، از جمله: اقامتگاه پيامبران و صالحان ،[۱]اقامتگاه ابراهيم، خضر، و ادريس ،[۲]محل نزول فرشتگان ،[۳]آرامگاه صالحان و پيامبران ،[۴]حشر و نشر همگان به سوى مسجد سهله ،[۵]آفرينش پيامبران از تربت مسجد سهله[۶]و ... .

همچنين در احاديث فراوانى ، مسجد سهله، به عنوان اقامتگاه شخصىِ امام مهدى(ع) و نيز جانشينان ايشان معرفى شده است كه در ذيل به چند حديث اشاره مى گردد:

۱ . از امام صادق(ع) راجع به مسجد سهله آمده است:

أما إنَّهُ مَنزِلُ صاحِبِنا إذا قَدِمَ بِأَهلِهِ .[۷]

آن جا اقامتگاه مهدى است هنگامى كه همراه خانواده اش در آن اقامت مى كند.

۲ . امام صادق(ع) خطاب به ابو بصير فرمود:

يا أبا مُحَمَّدٍ، كَأَنّي أرى نُزولَ القائِمِ في مَسجِدِ السَّهلَةِ بِأَهلِهِ وعِيالِهِ. قُلتُ: يَكونُ مَنزِلَهُ؟ قالَ: نَعَم، هُوَ مَنزِلُ إدريسَ(ع) ، وما بَعَثَ اللّهُ نَبِيّا إلّا وقَد صَلّى فيهِ، وَالمُقيمُ فيهِ كَالمُقيمِ في فُسطاطِ رَسولِ اللّهِ صلى اللَّه عليه و آله، وما مِن مُؤمِنٍ ولا مُؤمِنَةٍ إلّا وقَلبُهُ يَحِنُ  إلَيهِ... .[۸]

اى ابا محمّد! گويا نزول قائم به همراه خانواده اش را در مسجد سهله نظاره مى كنم . ابو بصير گفت : آيا مسجد سهله ، محلّ اقامت ايشان است؟ امام فرمود: «آرى آن جا منزل حضرت ادريس است. هيچ پيامبرى مبعوث نگرديده جز اين كه در آن جا به نماز ايستاده است و هر كس در آن جا اقامت نمايد ، گويا در خيمه پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله اقامت نموده و هيچ مرد و زن مؤمنى يافت نمى گردد جز اين كه قلبش براى آن مكان مى تپد».

۳ . امام باقر(ع) فرمود:

وفيها يَكونُ قائِمُهُ وَالقُوّامُ مِن بَعدِهِ .[۹]

در آن مسجد ، قائم و قائمان بعد از وى سكنا دارند.

اين احاديث ، سبب شده اند كه در طول قرون متمادى ، اين مكان ، مورد توجه بزرگان شيعه و عموم شيعيان قرار گيرد و نيز آن را نخستين مقام منسوب به قائم(ع) بدانند.

البته در منابع حديثى ، دليلى بر اين كه در اين مكان ، به عنوان نام مهدى(ع) عملى عبادى انجام شود و يا زمان خاصّى به ياد ايشان به اين مكان رفت و آمد شود ، وجود ندارد.

مهم ترين عمل در مسجد سهله ، دو ركعت نماز تحيّت ميان نماز مغرب و عشاست .[۱۰]گر چه مرسوم است كه شيعيان در شب چهارشنبه به آن مسجد مى روند ، وليكن در اين زمينه ، دليل دينى در دست نيست. البته سيّد ابن طاووس گفته است: اگر خواستى به مسجد سهله بروى ، آن را در ميان مغرب و عشاى شب چهارشنبه قرار بده كه افضل از ديگر وقت هاست.[۱۱]