مزار عالمان و معاريف در کربلا

مزار عالمان و معاريف در کربلا

تعیین مدفن چند تن از عالمان و سرشناسان در کربلا

مزار ابراهيم مُجاب (ق ۳ق)

ابراهيم مُجاب فرزند محمّد العابد بن موسى بن جعفر عليه السلام است. پدرش، محمّد العابد، برادر تنى امام رضا عليه السلام بود. او در سال ۲۴۷ ق، به زيارت امام حسين عليه السلام شتافت. گفته شده كه وى نخستين علوى اى بود كه در كربلا ساكن شد. مرقد وى در رواق غربىِ داخل حرم قرار دارد.[۱]

مزار سيّد رضى (م ۴۰۶ ق) و سيّد مرتضى (م ۴۳۶ ق)

سيّد رضى (۳۵۸ ـ ۴۰۶ ق) از عالمان بزرگ شيعه و گردآورنده نهج البلاغه و سيّد مرتضى (۳۵۵ ق ـ ۴۳۶ ق) از عالمان بزرگ شيعه در قرن چهارم و پنجم و صاحب تأليفات بسيار، هر دو، در بغداد از دنيا رفتند و در منزل خود دفن شدند ؛ سپس جنازه آنها به كربلا منتقل شد و در كنار پدرشان (م ۴۰۰ ق) در نزديكى قبر سيّد ابراهيم مُجاب در رواق غربى حرم، دفن شدند.[۲]

مزار ابن فهد حلّى (م ۸۴۱ق)

شيخ احمد بن محمّد بن فهد، فقيه بزرگ اماميه، در سال ۷۵۷ق در حلّه به دنيا آمد. وى خانه اش را براى زائران به عنوان منزلگاهى وقف كرده بود و پس از مرگش (در سال ۸۴۱ق)، او را در همان خانه خود به خاك سپردند. شاه عبّاس صفوى در سال ۱۰۳۳ ق، باغ جنوب قبر ابن فهد را به صورت مسجدى درآورد و گنبدى روى قبر وى برپا ساخت. قبر وى در خيابان باب القبله در نزديكى حرم قرار دارد.[۳]

مزار شيخ يوسف بحرانى (م ۱۱۸۶ق)

شيخ يوسف بحرانى، مشهور به «صاحب الحدائق»، فقيه و عالم اخبارىِ شيعه و از علماى آل عصفور سده دوازده قمرى، در سال (۱۱۰۷ق) در قريه ماحوز بحرين به دنيا آمد. وى در ۷۹ سالگى، در چهارم ربيع الأول ۱۱۸۶ق، درگذشت و در حرم امام حسين عليه السلام در رواق شرقى حرم (رواق علما)، به خاك سپرده شد.[۴]

مزار وحيد بهبهانى (م ۱۲۰۵ق)

شيخ محمّد باقر بن محمّد مشهور به وحيد بهبهانى در سال ۱۱۱۶ يا ۱۱۱۷ق در اصفهان به دنيا آمد. وى از فقيهان اصولى و رجال شناسان بزرگ شيعه در قرن دوازدهم هجرى است. او در سال ۱۲۰۵يا ۱۲۰۶ ق، وفات يافت و در رواق شرقى حرم (رواق علما)، دفن شد.[۵]

مزار سيّد على طباطبايى (م ۱۲۳۱ق)

سيّد على طباطبايى، صاحب كتاب مشهور رياض المسائل در فقه به سال ۱۱۶۱ق، در كاظمين به دنيا آمد. از جمله اقدامات وى احداث ديوار شهر كربلا است. او در سال ۱۲۳۱ق، وفات يافت و در رواق شرقى حرم (رواق علما) دفن شد.[۶]

مزار سيّد مجاهد (م ۱۲۴۲ق)

سيّد محمّد مجاهد فرزند سيّد على طباطبايى صاحب رياض[۷]و نوه دخترى وحيد بهبهانى، صاحب كتاب المفاتيح فى الاُصول و المناهل فى آل الرسول در سال ۱۱۸۰ق، در كربلا به دنيا آمد. او به سبب مجاهداتش با روس ها ـ كه خود در ميدان جنگ حاضر مى شد ـ، به محمّدمجاهد معروف شد. در سال ۱۲۴۲ق،از دنيا رفت و قبرش در قسمت غربى بين الحرمين است و بناى كوچكى روى قبر او احداث شده است.[۸]

مزار شيخ عبدالحسين تهرانى (م ۱۲۸۶ق)

شيخ عبدالحسين تهرانى، متولّد تهران، از فقيهان نامدار قرن سيزده هجرى و شاگرد برجسته صاحب جواهر و استاد محدّث نورى بود. ناصرالدين شاه قاجار، نظارت بر كار تعميرات و تأسيسات ايرانى در عتبات عاليات را به او سپرده بود. كتاب خانه شخصى او در كربلا به علّت داشتن نسخه هاى نفيس، شهرت داشت. قبر وى در صحن شمال غربى حرم مطهّر، بركنار باب سلطانيه قرار دارد.[۹]

مزار ملاّحسينقلى همدانى (م ۱۳۱۱ق)

ملاّحسينقلى همدانى، متولّد ۱۲۳۹ ق، در رزن همدان است. در فقه و اصول، شاگرد مبرّز شيخ انصارى و در حكمت، شاگرد ملاّ هادى سبزوارى و در سير و سلوك، شاگرد شاخص سيّد على شوشترى بود. وى در سير و سلوك، شاگردان نام آورى چون: سيّد احمد كربلايى تهرانى، شيخ محمّد بهارى، و ميرزا جواد ملكى تبريزى را پرورش داد. او سرانجام پس از عمرى مجاهده با نفس و تربيت نفوس در سال ۱۳۱۱ ق، در كربلا وفات يافت و در صحن غربى حرم مطهّر، در كنار باب رأس الشهدا به خاك سپرده شد.[۱۰]

مزار سيّد مرتضى رضوى كشميرى (م ۱۳۲۳ق)

سيّد مرتضى رضوى كشميرى در سال ۱۲۶۸ق در ايالت كشمير و در خانواده اى روحانى از سلسله سادات رضوى، به دنيا آمد. در كربلا و نجف اشرف، نزد عالمان و فقيهان نامدار به كسب علوم عقلى و نقلى پرداخت و پس از سال ها تحصيل و تحقيق و تهذيب نفس، به درجه اجتهاد و كمال نايل آمد. اين عالم ربّانى، در نهايت ورع و تقوا و پيوسته در جهاد نفس و رياضت، عبادت و سير و سلوك عرفانى بود.

وى در تاريخ سيزدهم شوّال سال ۱۳۲۳ ق، در شهر كاظمين، دار فانى را وداع گفت و بدن مطهّرش را بعد از انتقال به كربلا در صحن غربىِ حرم امام حسين عليه السلام، در كنار باب رأس الشهدا به خاك سپردند.[۱۱]

مزار ميرزا محمّدتقى شيرازى (م ۱۳۳۸ق)

شيخ محمّدتقى شيرازى متولّد ۱۲۵۶ق در شيراز از مراجع بزرگ شيعه و پرچمدار استقلال عراق و از رهبران قيام مردم عراق عليه سلطه انگلستان (در ۱۹۲۰م) است كه با مجاهدت هاى خود، سلطه و نفوذ انگليس را در عراق از بين برد. او را در ضلع جنوب شرقى صحن، در مقبره اختصاصى خود دفن كردند.[۱۲]

قبور پادشاهان و اُمرا

ميرزا تقى خان اميركبير و پادشاهان قاجار (مظفّرالدين شاه، محمّدعلى شاه، احمدشاه) و نيز سلطان حمزه ميرزا از سلاطين صفوى و... در رواق پادشاهان مدفون اند.[۱۳]

[۱]. ر .ك : أعيان الشيعة : ج ۲ ص ۲۲۴، تراث كربلا: ص ۱۰۶ .

[۲]. ر. ك: أعيان الشيعة : ج ۹ ص ۲۱۶ و ج ۸ ص ۲۱۳ ، موسوعة طبقات الفقهاء: ج ۵ ص ۲۳۴ ش ۱۹۱۶و ص۲۹۲ ش ۱۹۷۱ .

[۳]. ر. ك: موسوعة طبقات الفقهاء: ج ۹ ص ۶۳ ش ۲۸۸۸ ، الكنى و الألقاب: ج ۱ ص ۳۸۰، تراث كربلا: ص ۲۴۱،عتبات عاليات عراق: ص ۱۵۱.

[۴]. ر . ك : أعيان الشيعة: ج۱۰ ص۳۱۷ ، موسوعة طبقات الفقهاء: ج۱۲ ص۴۳۶ ش۳۹۰۸ ، تراث كربلا: ص۲۵۸ .

[۵]. ر . ك : أعيان الشيعة: ج۹ ص۱۸۲ ، موسوعة طبقات الفقهاء: ج ۱۳ ص ۵۲۹ ش ۴۲۹۱ ، تراث كربلا: ص۲۵۹ .

[۶]. ر. ك: أعيان الشيعة: ج ۸ ص ۳۱۴ ، موسوعة طبقات الفقهاء: ج ۱۳ ص ۴۱۳ ش ۴۲۰۵ ، مزارات الأولياء فىأرض كربلاء: ص ۱۹۴.

[۷]. عمدة الطالب : ج ۳ ص ۳۸۰ .

[۸]. ر . ك : موسوعة طبقات الفقهاء: ج ۱۳ ص ۴۹۳ ش ۴۲۶۵ ، مزارات الأولياء فى أرض كربلاء: ص ۱۹۵، تراثكربلا : ص ۲۲۴ .

[۹]. ر .ك : أعيان الشيعة: ج ۷ ص ۴۳۹ ، موسوعة طبقات الفقهاء: ج ۱۳ ص ۳۲۶ ش ۴۱۴۳ .

[۱۰]. ر .ك : أعيان الشيعة: ج ۶ ص ۱۳۶ و ج ۴ ص ۲۵۴ .

[۱۱]. ر .ك : أعيان الشيعة: ج ۱۰ ص ۱۲۱، معجم المؤلّفين: ج ۱۲ ص ۲۱۷.

[۱۲]. ر . ك : موسوعة طبقات الفقهاء: ج ۲/۱۴ ص ۶۳۵ ش ۴۸۱۰ ، تراث كربلا: ص ۲۹۱ .

[۱۳]. ر .ك :عتبات عاليات عراق : ص ۱۵۴.