قاعده شناخت صحابه پيامبر با محوريت احاديث پيامبر
محترم شِكريان ۱
چکيده
عدالت صحابه يكي از مسائل اختلافي بين شيعه و سني است. در اين مقاله، ابتدا، صحابه معرفي شده و ستس ديدگاه اهل‌سنت و شيعه دربارة عدالت آنها مورد بررسي قرار گرفته و سعي شده تا قاعده‌اي براي تشخيص صحابه از سوي هر دو ديدگاه ارائه شود و حب و بغض علي عليه السلام به عنوان قاعده‌اي براي تشخيص عدالت صحابه مورد نقد و بررسي قرار گرفته است.
کليد واژه‌ها: عدالت صحابه، حب و بغض علي عليه السلام، شناخت صحابه.
درآمد
عده‌اي از علماي اهل‌سنت، از جمله بخاري، ابوزرعه و ابن‌اثير مجرد رويت پيامبر را در اطلاق صحابه بودن كافي مي‌دانند و عده‌اي ديگر، ملازمت و مصاحبت را شرط دانسته‌اند تا كسي مصداق صحابي گردد. از طرفي اعتقاد به عدالت صحابيان، يكي از موضوعات بحث برانگيز در ميان فرق مختلف اسلامي بوده است. از اين رو، در اين مقاله، ابتدا احاديث، مطالب و ديدگاه‌هاي مختلف را دربارة صحابه، عدالت صحابه جمع آوري نموده و آنها را مورد تحليل و بررسي قرار مي‌دهيم. سپس احاديثي را كه به نوعي معرف جايگاه حب و بغض علي عليه السلام در شناخت صحابي پيامبر است، با استفاده از منابع اهل سنت و شيعه شناسايي نموده، آنها را مورد تحليل قرار خواهيم داد.
صحابه در لغت و اصطلاح
لغت صحابه و مشتقات آن، مجموعاً 97 بار در قرآن كريم ذكر شده است. اين صحبه و مصاحبت از وجوه مختلفي برخوردار است كه به چند وجه آن به عنوان نمونه اشاره مي‌كنيم:
1. صحبة بين مؤمن و كافر:
(وَكَانَ لَهُ ثَمَرٌ فَقَالَ لِصَاحِبِهِ وَهُوَ يُحَاوِرُهُ أَنَا أَكْثَرُ مِنكَ مَالاً وَأَعَزُّ نَفَراً(.۲
1.كارشناس ارشد قرآن و حديث.
2.. سوره كهف، آيه ۳۴.
