تأسيس حكومت، مهم ترين وظيفه عصر غيبت

پرسش :

آیا وظیفه مسلمانان در عصر غیبت، تأسیس حکومت اسلامی است؟



پاسخ :

یک ديدگاه اين است كه مهم ترين وظيفه مسلمانان بويژه پيروان اهل بيت عليهم السلام در روزگار غيبت، تأسيس حكومتى است كه افزون بر اقامه احكام و حدود الهى، براى حكومت جهانى امام مهدى(ع) نيز زمينه سازى نمايد.

براى تبيين اين ديدگاه، دو مقدّمه بايد اثبات گردد:

مقدّمه اوّل: ضرورت زمينه سازى براى ظهور امام غايب؛

مقدّمه دوم: ضرورت تشكيل حكومت براى زمينه سازى حكومت امام مهدى(ع) .

يك. ضرورت زمينه سازى براى ظهور امام غايب

با در نظر گرفتن حكمت غيبت امام عصر(ع) ،[۱]به سادگى مى توان به نقش زمينه سازى براى ظهور ايشان و ضرورت آن، پى برد؛ زيرا اصلى ترين فلسفه غيبت ايشان، چيزى جز فراهم نبودن زمينه هاى لازم جهت تشكيل حكومت جهانى اسلام نيست.

از سوى ديگر، مهم ترين لوازم انتظار حقيقى ظهور امام مهدى(ع) - كه در احاديث فصل اوّل اين بخش بر آن تأكيد شده - فراهم سازى زمينه قيام ايشان است. همچنين بر اساس احاديثى ديگر - كه در فصل سوم آمده اند و از پيروان اهل بيت عليهم السلام مى خواهند كه در برابر مشكلات ديندارى در عصر غيبت، پايدارى كنند - ، سازش ناپذيرى با زمامداران ستمگر و زمينه سازى براى روشنگرى و آگاهى توده هاى مردم در جهت براندازى حكومت آنان و ايجاد حكومت جهانى اسلام، ضرورى اند؛ زيرا در غير اين صورت، تأكيد بر مشكلات توان فرساى شيعيان در عصر غيبت، بى معناست. بنا بر اين، ترديدى در ضرورت زمينه سازى براى ظهور امام مهدى(ع) نيست.

البتّه چنان كه در فصل سوم آمده، عجله و تندروى در سرنگون سازى حكومت جبّاران، نكوهيده، و به كارگيرى نهايت دقّت و تدبير در اين باره، لازم و ضرورى است.

دو. ضرورت تشكيل حكومت براى زمينه سازى ظهور

به نظر مى رسد مقدّمه دوم، يعنى ضرورت تشكيل حكومت جهت زمينه سازى براى ظهور، بسيار بديهى و روشن است و نيازى به اثبات ندارد. به سخن ديگر، تصوّر آن براى تصديقش كافى است؛ زيرا براى زمينه سازىِ حكومت جهانى اهل بيت عليهم السلام ، امكاناتِ در اختيار يك حكومت را نمى توان با امكاناتِ فردى - كه با صدها مانع سياسى و اجتماعى رو به روست - ، مقايسه كرد. بنا بر اين، نقش بنيادين تشكيل حكومت براى زمينه سازى ظهور، غير قابل انكار است.

نكته اى كه در اين جا نبايد مورد غفلت قرار گيرد، اين است كه امكانات تبليغى، به تنهايى براى ترويج معارف اهل بيت عليهم السلام و بسترسازى جهت حكومت جهانى اسلام، كافى نيستند؛ بلكه همان طور كه در ره نمودهاى اهل بيت عليهم السلام آمده، تبليغ عملىِ مدّعيان پيروى از اهل بيت عليهم السلام بويژه كارگزاران حكومتى كه حكومت به نام آنان تأسيس مى شود نيز براى انتقال صحيح پيام هاى فرهنگىِ خاندان رسالت، ضرورى است. بايد توجّه داشت كه اگر تبليغ عملى، با تبليغ رسانه اى همراه نباشد، چه بسا تبليغات رسانه اى، نتيجه معكوس دهند.

بنا بر اين، جمهورى اسلامى ايران، در صورتى كه بتواند در عمل، كارايى مكتب اهل بيت عليهم السلام را در زمينه هاى مختلف سياسى، اقتصادى، نظامى، اجتماعى، امنيتى و بويژه در زمينه فرهنگى و سبْك زندگى، در معرض ديد جهانيان قرار دهد، بى ترديد، نويد دهنده ظهور امام عصر(ع) و حاكميت جهانى اسلام خواهد بود.

بر اين اساس و با توجّه به دو مقدّمه اى كه گذشت (ضرورت زمينه سازى براى ظهور امام غايب و ضرورت تشكيل حكومت زمينه سازان)، روشن مى شود كه مهم ترين وظيفه پيروان اهل بيت عليهم السلام ، بلكه همه علاقه مندان به حكومت جهانى اسلام، مبارزه با زمامداران جبّار حاكم بر جوامع اسلامى و تشكيل حكومتى مبتنى بر قوانين اسلامى و آرمان هاى خاندان رسالت است.[۲]

بزرگ ترين نظريّه پرداز اين ديدگاه، امام خمينى رحمه اللَّه است كه با رهبرى او و مقاومت ملّت ايران و ايثار و فداكارى مجاهدان، طلسم حكومت دو هزار و پانصدساله زورمداران بر كشور ايران را شكست و حكومتى بر پايه قوانين اسلامى در اين كشور شكل گرفت.

بر اساس اين ديدگاه، در عصر غيبت نيز مانند عصر حضور، مسلمانان موظّف اند كه در حدّ توان، احكام اسلامى را اقامه كنند، و براى انجام دادن اين وظيفه، راهى جز تشكيل حكومت دينى ندارند. البتّه تشكيل حكومت دينى در عصر غيبت در درجه اوّل، بر عهده مجتهد جامع شرايط رهبرى است[۳]و مسئوليت زمينه سازى براى حكومت جهانى اسلام به رهبرى امام مهدى(ع) بر عهده اين حكومت خواهد بود.


[۱]. ر.ك: ج ۳ ص ۱۷۴ (بخش سوم / فصل دوم / تبيين حكمت غيبت) .

[۲]. گفتنى است كه افزون بر نقش حكومت دينى در بسترسازى براى ظهور امام مهدى عليه السلام ، ضرورت تشكيل چنين حكومتى در عصر غيبت جهت اجراى احكام و قوانين اسلام، مبتنى بر ادّله فراوانى از كتاب (قرآن)، سنّت و عقل و اجماع است. براى آگاهى بيشتر، ر.ك: دراسات فى ولاية الفقيه: ج ۱، ص ۸۳ - ۲۰۴.

[۳]. ر.ك: صحيفه امام: ج ۲۱ ص ۲۷۸ (پيام امام به مراجع اسلام، ۳/۱۲/۱۳۶۷).



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت