358 - تداوم تقوا تنها مسیر رسیدن به قله یقین

وَ اجْعَلْ يَقِينِي أَفْضَلَ الْيَقِينِ.[۱]

در تبیین این فراز نورانی در جلسات گذشته از چیستی یقین، تفاوتش با ایمان و آثار آن در زندگی انسان بحث شد. آخرین مطلبی که در این زمینه مطرح می­شود چگونگی دست­یابی قله یقین است. اینکه در این فراز رسیدن به «افضل الیقین» را درخواست می­کنیم، این مقام چگونه حاصل می­شود؟
پاسخ این سؤال یک کلمه است و آن تداوم تقوا است. اگر تقوا در وجود انسان تداوم پیدا کند، حتماً به قله یقین خواهد رسید.
قبلاً روایتی را در تبیین منازل سلوک نقل کردیم. گفتیم منازل سلوک از اسلام آغاز می‌شود و به یقین ختم می‌گردد. مرتبه اول اسلام است، پس از آن، اگر عقاید اسلامی در روح انسان رسوخ کرد و در دل انسان وارد شد به درجه ایمان می­رسد، سپس اگر آثار ایمان در زندگی انسان پدید آمد و تداوم یافت، به مرتبه تقوا دست پیدا می‌کند و در نهایت اگر حالت تقوا تداوم پیدا کرد به قله یقین می‌رسد که خود دارای آثار فراوانی است.
مکرّر از آیت الله بهجت نقل کردم که توصیه ایشان عمل به واضحات بود، یعنی انجام واجبات و ترک محرّمات است. کسانی که به مقام یقین دست یافته­اند، هیچ کار فوق­العاده­ای جز اطاعت خدا و عمل به واجبات و دوری از محرمات، انجام نداند و تقوا یعنی همین .
مشکل ما در همین واضحات است. هم واجباتی که خداوند بر ما مقرر فرموده، واضح و روشن است و هم محرمات الهی. اگر همین امور واضح و مشخص، رعایت شود، تقوا حاصل می­شود و به دنبال آن نوارنیت یقین هم خواهد آمد، چه اینکه فرمود:
﴿يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقانا﴾[۲]
فرقان همان نورانیت یقین است. تداوم تقوا انسان را به نورانیتی می­رساند که در اثر آن، می­تواند میان حق و باطل فرق بگذارد. این نورانیت همان علم لدّنی و معرفتی است که به عنوان نتیجه تقوا به انسان داده می­شود. ولی ما چون زندگی معنوی خود را آسیب­شناسی نکرده­ایم، با اینکه کارهای نیک زیادی انجام می­دهیم، باز به حقیقت تقوا نمی­رسیم، لذا دوباره در همان مراحل اول باقی می­مانیم.
از خداوند منان مسئلت داریم توفیق نزدیک شدن به قله تقوا و منزل یقین را به همه ما عنایت فرماید.


[۱]. الصحيفة السجادية، ص۹۲‌، الدعاء۲۰.