نکوهش پیاده روی

پرسش :

با اینکه پیاده روی یکی از بهترین ورزش هاست، چرا پیامبر(ص) سفارش به پیاده روی کم، کرده است؟

لِکلِّ شَیءٍ حیلَهٌ، وحیلَهُ الصِّحَّهِ فِی الدُّنیا أربَعُ خِصالٍ: قِلَّهُ الکلامِ، و قِلَّهُ المَنامِ، و قِلَّهُ المَشی، و قِلَّهُ الطَّعامِ. (بحار الأنوار: ج ۸ ص ۱۴۴ ح ۶۷)
هر کارى چاره اى دارد و چاره ی سلامتی در دنیا، چهار چیز است: کم سخن گفتن، کم خوابیدن، کم راه رفتن و کم خوردن.



پاسخ :

همانطور که بسیاری از کلمات در فارسی معناهای متعدد دارند مثل «شیر»، در عربی نیز اینگونه است. معنای معروف «مشی» راه رفتن است اما همین کلمه با اندک تفاوت در تلفظ، معنای دیگر دارد. لغتنامه ی دهخدا این واژه را دقیقا به «داروی مسهل» معنا کرده است.
یکی از راه های درمان در قدیم خوردن داروهای اسهال آور بود؛ چون معتقد بودند با این کار، معده و روده شستشو می شود. اما برخی مردم افراط می کردند. ابوعلی سینا در کتاب قانون به تفصیل در مورد خوردن مسهل به منظور درمان سخن گفته است و زیاده روی در آن را نکوهش کرده است. (ر. ک: قانون در طب، ابوعلی سینا، ترجمه: عبدالرحمان شرفکندی (هه ژار)، تهران، انتشارات سروش، چاپ ۱۳۷۰، ج ۱، ص ۴۵۰ ـ ۴۶۳)
این روایت نیز سفارش به کم خوردن آن می کند.
در فارسی نیز در مورد اسهال، «راه رفتن» را به کار می بریم. مثلا می گوییم: شکمش راه افتاد یا زیاد بیرون می رود.
در عربی امروز هم می گویند: «مَشَتْ بطنُه؛ شکمش راه افتاد»

توضیح بیشتر:
مجلسی اول (درگذشت ۱۰۷۰ ق) در شرح حدیث «دَوَاءُ الْمِرَّهِ الْمشِیّ‌« گوید:
«المشیّ» أی المسهل، لأنه یبعث شاربه على المشی؛ (روضه المتقین، ج ۱، ص ۳۲۵)
مشی یعنی داروی اسهال آور؛ زیرا سبب می شود خورنده ی آن، راه برود (برای رفتن به توالت).
فیض کاشانی (درگذشت ۱۰۹۱ ق) نیز در توضیح حدیث قبل می نویسد:
«المشیّ»، بکسر الشین المعجمه و تشدید الیاء، الدواء المسهل سمی به لأنه یحمل شاربه على المشی و التردد إلى الخلاء «فعیل» من المشی‌؛ (وافی، ج ۶، ص ۶۰۹)
«مشیّ»، به کسر شین نقطه دار و تشدید یاء، داروی اسهال آور است. دلیل این نام گذاری آن است که سبب می شود خورنده ی آن راه برود و به توالت تردد کند. بر وزن «فعیل» است و از «مشی» گرفته شده است.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت