در برخی احادیث، حمزة بن عبدالمطلب و جعفر بن ابى طالب، در كنار پيامبر صلى اللَّه عليه و آله ، امام على عليه السلام ، فاطمه عليها السلام ، حسنين عليهما السلام ، و امام مهدى عليه السلام ، «سَروران اهل بهشت» ناميده شده اند
احاديثى كه ملاحظه شدند، هر چند از نظر سند، معتبر نيستند، ولى در منابع معتبر شيعه و اهل سنّت آمده اند . آنچه در اين احاديث قابل تأمّل است، اين است كه حمزة بن عبدالمطلب و جعفر بن ابى طالب، در كنار پيامبر صلى اللَّه عليه و آله ، امام على عليه السلام ، فاطمه عليها السلام ، حسنين عليهما السلام ، و امام مهدى عليه السلام ، «سَروران اهل بهشت» ناميده شده اند و لذا ممكن است تصوّر شود كه آنان در فضيلت، همسان با اصحاب كسا هستند و بر ساير اهل بيت عليهم السلام يعنى اجداد امام مهدى عليه السلام تا امام حسين عليه السلام برترى دارند؛ ولى با توجّه به دو نكته معلوم مى شود كه اين تصوّر صحيح نيست:
اوّلاً : سيادت و سَرورى اهل بهشت، يك امر نسبى است. از اين رو در احاديثى ديگر، افراد ديگرى نيز سَرور اهل بهشت ناميده شده اند ، مانند آنچه از امام على عليه السلام نقل شده كه:
سادَةُ أهلِ الجَنَّةِ الأَسخِياءُ وَ المُتَّقونَ.[۱]
سَروران اهل بهشت، سخاوتمندان تقوا پرهيزگارند.
سادَةُ أهلِ الجَنَّةِ الأَتقيِاءُ الأَبرارُ.[۲]
سَروران اهل بهشت، تقواپيشگان نيكوكاراند.
سادَةُ أهلِ الجَنَّةِ المُخلِصونَ.[۳]
سَروران اهل بهشت، اهل اخلاص اند.
بنا بر اين ، توصيف برخى افراد به سَرورى اهل بهشت، نه جامع افراد است و نه مانع اغيار. همچنين ويژگى ياد شده در احاديث اين باب ، نه دليل همسان بودن حمزه و جعفر با پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در فضيلت مى شود و نه دليل برترى آنان بر ساير اهل بيت عليهم السلام كه نامشان در اين احاديث نيامده است .
ثانياً : بر اساس احاديث معتبر ، هيچ كس در فضيلت ، همسان با پيامبر خاتم صلى اللَّه عليه و آله و اهل بيت آن بزرگوار نيست و بالاترين درجات بهشت، به آنان اختصاص دارد .[۴]
[۳]
غرر الحكم : ح ۵۵۹۱ . عيون الحكم و المواعظ : ص ۲۸۴ ح ۵۱۱۲ . نيز ، ر . ك : بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث: ج ۱ ص ۶۰۶ (سَرداران اهل بهشت).
[۴]
ر.ك : بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث: ج ۱ ص ۶۱۰ (درجه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و اهل بيت او).
