مقدّم داشتن مثبت ـ كه يكى از بزرگ ترين ارزش هاى اخلاقى است ـ ، مانند اين آيه شريف :
«وَ يُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ .^۱
و [ديگران را] بر خويشتن مقدّم مى دارند ، هر چند خودشان نيازمند باشند»
و گاه در مقدّم داشتن منفى ، مانند:
«بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا * وَ الْأَخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقَى .^۲
بلكه زندگانى دنيا را ترجيح مى دهيد ، در حالى كه آخرت ، بهتر و پايدارتر اسـت» .
نكته قابل توجّه در آن جا كه اين واژه براى ارائه يكى از ارزش هاى اخلاقى استعمال مى شود ، اين است كه از نگاه اسلام ، مطلقِ مقدّم داشتن ديگران بر خود در تأمين نيازها و خواست ها ، ارزش تلقّى نمى گردد ؛ زيرا ترجيح بدون مرجّح و تقديم نابه جا ـ چنان كه در آداب ايثار خواهد آمد ـ ، ارزش نيست . از اين رو در مصباح الشريعة ، ايثارِ مثبت ، چنين تعريف شده است:
أصلُ الإِيثارِ تَقديمُ الشَّى ءِ بِحَقِّهِ .^۳
ايثار ، در اصل ، مقدّم داشتن چيزى است به جا .
اين بخش ، براى تبيين ايثار مثبت از نگاه قرآن و حديث است . ^۴ بنا بر اين ، آنچه پس از اين به عنوان جمع بندى متون اين بخش خواهد آمد ، در باره ايثار به عنوان يك ارزش مهمّ اخلاقى است .